Sron-technologie in Japanse ruimtetelescoop

Vorige week heeft het Japanse ruimtevaartagentschap Jaxa een nieuwe röntgentelescoop gelanceerd. Op een hoogte van 575 km richt de Astro-H-missie zich met behulp van Sron-technologie op een aantal energierijke verschijnselen in het heelal, waaronder invallende materie nabij zwarte gaten, turbulenties in clusters van melkwegstelsels, schokgolven in supernova-explosies en grootschalige structuren in het universum. Ook de versnelling van kosmische deeltjes tot hoge energieën en donkere materie behoren tot het onderzoeksveld. De wetenschappelijke waarnemingen beginnen na een testfase van drie maanden en duren zo’n drie jaar.

De Astro-H-missie gaat zeer hete gaswolken bestuderen aan de hand van de röntgenstraling die ze uitzenden. Dat doen ze vanaf ongeveer een miljoen graden Celsius. Gassen die rond een zwart gat draaien bereiken bijvoorbeeld dergelijke zeer hoge temperaturen. Ook sterren die als supernova ontploffen, laten een hete gaswolk na. Zelfs de grootste objecten in het heelal, clusters van melkwegstelsels, worden omgeven door een enorme hete gasnevel met een diameter van miljoenen lichtjaren.

Astro-H heeft vier telescopen aan boord die de straling bundelen en doorgeven aan twee camera’s: een spectrometer voor zacht röntgen en een detector voor zachte gammastraling. De Soft X-ray Spectrometer (SXS) maakt het mogelijk om nauwkeuriger naar veelvoorkomende chemische elementen in hete gaswolken te kijken, zoals zuurstof, silicium en ijzer. Deze hebben elk hun eigen ‘kleurcode’ in röntgenstraling, die de SXS heel precies kan meten. Het instrument is zelfs zo nauwkeurig dat het de snelheid van de gassen kan bepalen.