ASML’s groeipotentieel sterk afhankelijk van AI
Het Chinese Deepseek kondigde vorige week een efficiënter AI-softwareplatform aan. De reflex van investeerders: voor AI is helemaal niet zo’n geavanceerde hardware nodig. Resultaat: Nvidia verloor op één dag bijna zeshonderd miljard dollar van zijn beurswaarde. Ook Broadcom, dat chips voor datacenters maakt, zakte met 17 procent. In Nederland kregen ASML, ASMI en Besi klappen.
De koersbewegingen benadrukken dat analisten de toekomstige prestaties van deze techbedrijven sterk koppelen aan de weersomstandigheden in kunstmatige- intelligentie-land. Google, Meta en Microsoft gaan er de komende jaren honderden miljarden in investeren, dus is er weinig nodig om de aandelenkoersen te laten stuiteren, want er is nog grote onduidelijkheid over AI en of het zijn beloftes wel gaat waarmaken.
Je kunt wel raden wat vandaag de eerste vraag van journalisten bij de presentaties van ASML’s jaarcijfers zal zijn. Wat er ook gebeurt, Fouquet zal de sterke positie van zijn bedrijf benadrukken, dat hij hoe dan ook in de aandrijvende kracht van AI gelooft, maar ook dat er nog heel veel onzeker is. Misschien gaat Deepseek de boel wel fors versnellen. Ook daarvoor zijn er argumenten.
Hier wil ik het even hebben over de sterke koppeling die semicon-machinebouwers zelf leggen tussen toekomstig eigen succes en AI. Ik ga hier voorbij aan de onrealistische vergezichten van onze backendspeler uit Duiven en focus even op Veldhoven.
Onlangs maakte ASML op zijn Investor Day 2024 nog eens helder hoe fors de impact is van AI op de vraag naar zijn meest geavanceerde machines en dus op zijn financiële prestaties. Het bedrijf maakte in deze onderbouwing duidelijk dat AI de grootste aanjager is van de groei in de komende jaren.
De boodschap was dat AI zowel een geheel nieuwe markt is als een groeiversneller voor de bestaande halfgeleiderindustrie. ‘Ongeveer 40 procent van de semicon-business zal rond AI draaien in 2030', zei Christoph Fouquet op de investeerdersdag van ASML, afgelopen november. 'De rest zal nog steeds gaan over mainstream halfgeleiders, de chips die de data zullen genereren, zoals sensoren, om AI te voeden. AI wordt dus gebouwd op het bestaande ecosysteem.’
Om het heel zwart-wit te stellen: als je AI uit de formule haalt, dan valt vrijwel alle groei voor ASML in de komende vijf jaar weg.
Fouquet maakte de impact van AI op ASML ook nog eens duidelijk met een erkenning die best opzienbarend is. Hij vertelde dat ze zich in Veldhoven drie, vier jaar geleden op het hoofd begonnen te krabben of de halfgeleidermarkt wel zou gaan investeren in meer geavanceerde nodes. ‘We waren er niet eens zeker van dat [klanten] een twee nanometer node nodig zouden hebben', vertelde Fouquet zijn publiek. ‘Vroeger vertelden ze ons: waarom hebben we dat nodig? Wie kan het zich veroorloven? Welke toepassingen gaan daarop draaien? Het leek er op dat deze hele roadmap zou vertragen. Want als je het niet nodig hebt, hoef je er ook niet in te investeren.'
Dat verhaal is de afgelopen twee jaar volledig veranderd. Nu kijkt TSMC gretig naar 2 nanometer-chips. ‘En ze zullen net zo enthousiast 14 ångstrom-chips omarmen’, vertelde Fouquet aan analisten. ‘Waarom? Omdat dat de enige manier is om de kosten en het stroomverbruik echt aan te pakken.’ De boodschap van Fouquet: de wereld wil AI, heeft EUV-litho-instrumenten nodig om dit te bereiken en ASML is het enige bedrijf dat dit kan leveren.
Wat er ook in de softwaremarkt gebeurt, ASML’s positie in hardware is voorlopig in beton gegoten.
Naast de effectiviteit van de software zijn er onzekerheden die wellicht een grotere impact gaan hebben op de prestaties van ASML. Zo is het bijvoorbeeld de grote vraag hoe AI zal gaan doordringen in zogenaamde edge computing, van broekzak tot industriële besturingen en gebouwautomatisering. Als de chipindustrie die stap op een kosteneffectieve manier kan zetten, dan zou dat wel eens een veel grotere impact kunnen hebben dan een succesvolle software-introductie.
