Je winkelwagen is momenteel leeg!
PwC waarschuwt voor ‘monocultuur’ in Nederlandse hightech
De Nederlandse techindustrie dreigt op langere termijn miljarden euro’s omzet mis te lopen door een te eenzijdige focus op de halfgeleiderindustrie, stelt accountantskantoor PwC in een nieuw rapport. Door de toenemende ‘specialisatie’ van toeleveranciers is er minder uitstraling naar andere sectoren die hoogwaardige technologie nodig hebben, zoals automotive, medtech, telecom en lucht- en ruimtevaart.
Tot 2019 maakten toeleveranciers van de halfgeleiderindustrie tweeënhalf keer zoveel omzet buiten die sector als daarbinnen. Dat is inmiddels afgenomen naar 1,6 keer en PwC ziet dat, mede door de verwachte forse groei van de semicon, verder dalen naar minder dan de helft in 2028. ‘Deze bedrijven laten business liggen door groeibeperkingen in Nederland. In de gesprekken met ons verklaarden ze: als we door gebrek aan ruimte of capaciteit moeten kiezen, dan kiezen we voor semicon’, zegt Joost Eyck, manager van het team technologie, media en telecom bij PwC.
Nederland verliest door deze ontwikkeling marktaandeel in andere belangrijke hightechsectoren aan andere landen. Daarnaast maakt afhankelijkheid van een handvol grote bedrijven kwetsbaar. ‘Die individuele kwetsbaarheid raakt weer de stabiliteit van het rijke ecosysteem dat we nu hebben. De veelzijdigheid, die in jaren is opgebouwd, verwordt in rap tempo tot een monocultuur. Een mooie monocultuur, begrijp me niet verkeerd, maar kwetsbaarder en economisch minder krachtig,’ stelt Van Eycks collega Steven Pattheeuws.
Aan de andere kant hebben toeleveranciers hun handen vol om het groeitempo bij te houden. Met project Beethoven stut de overheid de groeiambities van ASML, maar kleinere bedrijven zouden ook wel wat ondersteuning kunnen gebruiken, stelt PwC. ‘Deze ondernemers hebben op hun tenen gelopen om aan de vraag te voldoen, maar konden niet op een duurzame manier volwassen worden. Vandaar de gehoorde twijfel of ze een volgende periode van groei wel zien zitten. Veel bedrijven zijn er simpelweg nog niet klaar voor.’
Op dit moment zijn ruimte en energie de grootste knelpunten, hoorde de accountant bij de circa veertig bedrijven die voor het rapport werden ondervraagd. ‘Als deze sector strategisch wordt geacht, zouden deze bedrijven voorrang moeten krijgen op het energienet. En als het om fysieke ruimte gaat, wordt er vaak lang gesoebat met gemeenten en provincies. Het is niet altijd onwil, maar als een gemeente toezegt dat een bedrijf over twee jaar plek krijgt voor uitbreiding op een nieuw bedrijventerrein, gaat het echt te traag.’