Kansen voor Europa
Het opkomende chiplet-ecosysteem in de semicon creëert kansen voor de Nederlandse en Europese industrie. Dat was de boodschap van Patrick de Jager, begin april op TNO’s Semicon Event.
Op de High Tech Campus in Eindhoven hield hij zijn publiek voor dat die kansen vooral liggen op het gebied van metrologie en een designfocus op systemen met chiplets.
Eerst even over de presentatie. In de zomer van 2024 vroeg Invest-NL aan De Jager om de ontwikkelingen in de halfgeleiderindustrie op een rijtje te zetten en daarbij de businesskansen voor Nederland te identificeren. Dit resulteerde in het rapport Semicon Deep Dive: Setting New Ambitions. Besteedt er een avond aan en je hebt een redelijk beeld van wat er in de wereld gaande is en waar Nederland op dit moment staat.
De Jager schetste in een presentatie van dertig minuten beknopt de uitdagingen. Het vormde een mooi overzicht en daarom publiceren we deze week een bewerkte versie van zijn betoog.
De trend is helder. De investeringen in productontwikkelingen voor de semiconmarkt stijgen exponentieel. De complexiteit en de taaiheid van de problematiek ook. ‘Voor mij betekenen dat kansen’, aldus De Jager. Maar wie de handen uit de mouwen wil steken om daarin iets te gaan ondernemen moet over flink wat lef beschikken. Veelzeggend was de opmerking van Hamed Sadeghian, ceo van Nearfield Instruments - een van de schaarse metrologiebedrijven in Nederland. In het discussieforum dat volgde op De Jagers presentatie schetste Sadeghian een meedogenloze markt, waarin je eigenlijk alleen wil zitten als je koploper bent in je expertise.
Voor startende ondernemers of bedrijven die aan het scalen zijn is dit wellicht het juiste moment, maar geen fijne tijd. De metrologiemarkt is lauw en de onvoorspelbaarheid van de Amerikaanse overheid verlamt momenteel elk initiatief in de markt.
De Jager zei geen kant-en-klare oplossing voor geavanceerde halfgeleiderproductie in Europa te hebben, maar aan het einde van zijn presentatie sprak hij toch een hoopvolle boodschap uit. Als we goede systemen ontwerpen, met unieke chiplets, dan zou geavanceerde chipproductie vanzelf naar Europa komen.
Daarbij wees De Jager op de VS, waar TSMC fabs gaat bouwen en daar onlangs een investering van 100 miljoen dollar aankondigde. TSMC had er waarschijnlijk al vele jaren eerder voor moeten kiezen om dichter bij zijn grootste klanten Apple, Nvidia, Qualcomm en Broadcom te gaan zitten, maar de huidige move werd onder druk en zonder verdere concrete timeline of toezeggingen gedaan.
Je mag best dromen van geavanceerde ic-technologie in Europa, maar ik zou graag een strategie zien. We hebben hier nogal wat unieke sterktes die we heel goed kunnen uitbouwen. Siliciumcarbide voor power-devices is er zo een. Daarnaast staat Europa nog relatief open voor talent. Kenniswerkers stromen naar Eindhoven, Leuven, Grenoble enzovoort. Bijvoorbeeld Portugal verwelkomt veel relatief goedkope Braziliaanse professionals die daar of vanaf daar hightechbedrijven versterken.
Het aantrekken van internationaal talent was ooit de kracht van de Amerikaanse universiteiten en Silicon Valley, maar de magie lijkt momenteel te verdampen. Indiërs, Chinees-Aziaten en zelfs Europeanen voelen zich niet langer welkom in de VS. Het is als een achilleshiel: je loopt een blessure snel op, maar die is niet snel te genezen. Als we hier samen optrekken, liggen daar formidabele kansen voor Europa.
