‘Zigbee in 2008 van de grond’
Draadloze netwerken hebben nog nauwelijks hun weg gevonden naar productieomgevingen. Waarom eigenlijk niet? Het zou heel voordelig kunnen uitpakken om de bekabeling achterwege te laten. Volgens Niek Van Dierdonck van draadloosspecialist Ubiwave kijken potentiële adopters nog even de kat uit de boom.
Zigbee staat vooral in de kijker voor toepassingen thuis en in kantoorgebouwen. Typische voorbeelden zijn alarmsystemen, beveiliging en temperatuurafregeling. De verwachtingen voor de massale implementatie van het meshnetwerk op deze gebieden zijn hooggespannen. Regelmatig duiken dan ook de berichten op dat Zigbee aanstaande is, al zijn er overigens ook concurrerende oplossingen als Insteon en Z-Wave die hetzelfde beweren.
De eisen waaraan een meshnetwerk voor particulieren moet voldoen, verschillen nogal van die voor op kantoor. Prijs is voor domotica een belangrijke overweging. Die moet zo laag mogelijk zijn. Daar staat tegenover dat de netwerken niet aan de allerhoogste prestatie-eisen hoeven te voldoen. Voor kantoorautomatisering spelen kosten een minder belangrijke rol, maar zeker geen ondergeschikte. Daarentegen verwachten gebouwbeheerders een goed geïntegreerd netwerk dat niet om de haverklap uitvalt of onderhoud vergt.
De industrie besteedt echter nog maar nauwelijks aandacht aan Zigbee (zie kader). Niek Van Dierdonck, directeur van de Zeelse draadloosspecialist Ubiwave, denkt wel dat er beweging in begint te komen. ’De partijen kijken elkaar aan en wachten tot de ander een eerste zet doet. Ook in 2007 verwacht ik nog geen grote stappen, maar vanaf 2008 zal er wel een en ander van de grond komen‘, aldus Van Dierdonck. Tot die tijd ziet hij wel mogelijkheden voor nichetoepassingen. ’Daar is de pijn zo groot dat ze niet kunnen wachten. Deze early adopters vormen de katalysatoren voor de rest.‘
Toch zouden ook productieomgevingen van een draadloze oplossing kunnen profiteren. Het ontbreken van kabels is een intrinsiek voordeel: het is handig en kan kostenbesparend uitpakken. Maar er vloeit nog een ander aspect uit voort, namelijk redundantie. Geen enkel knooppunt in een Zigbee-netwerk is essentieel. Mocht een module uitvallen, dan vindt het signaal wel via een ander pad zijn weg naar de centrale. Zoiets is voor bekabelde oplossingen bijna ondoenlijk. Zeker voor netwerken van enige omvang.
Het ontbreken van een single point of failure is een niet te onderschatten voordeel. Het draadloos netwerk in een productieomgeving heeft met bedrijfskritische parameters van doen, meer dan bij domotica en kantoortoepassingen.
RFID-toegangsbeveiliging nu nog makkelijker
Voor Identification and Access Management (I.A.M.) heeft Pilz het bedrijfsmoduskeuze- en toegangsautorisatiesysteem PITmode. Voor een onderdeel van dit systeem, de PITreader, heeft Pilz een RFID-transponder in kaart- en stickerformaat ontwikkeld. Alle varianten zijn vrij beschrijfbaar en rechten kunnen vastgelegd worden door gebruik te maken van de eenvoudig passende softwaretools.
Van Dierdonck haalt een studie van On World aan die Zigbee in de drie genoemde toepassingsgebieden tegen het licht houdt. ’Daaruit blijkt duidelijk hoe anders de industrie tegen de implementatie van Zigbee aankijkt. Betrouwbaarheid gaat voor alles, terwijl de respondenten in de enquête aangaven zich nauwelijks druk te maken over de prijs. Dat staat dus in contrast tot thuis- en kantoorapplicaties.‘
De aarzelende houding van de industrie is volgens de Ubiwave-directeur te begrijpen: de techniek is nog niet helemaal gereed. ’Zigbee is klaar voor huis en kantoor. De betrouwbaarheid daarvoor is goed genoeg. Maar op het industriële vlak moet er nog een tandje bij.‘ Daarnaast is standaardisatie uitermate belangrijk. ’Niet alleen om technische redenen. Standaarden helpen de psychologische barrières te slechten om Zigbee te gaan gebruiken.‘
Daarnaast heeft Zigbee een imagoprobleem. Niet dat het draadloze meshnetwerk negatief te boek staat, maar toen Freescale en Texas Instruments er ooit mee begonnen, hadden ze een breed applicatiegebied in gedachten. Breed, maar niet per se industrieel. Van Dierdonck: ’Pas later in de ontwikkeling van Zigbee kwam dat in de picture. Maar dat is nog niet overal doorgedrongen.‘
Intussen is er vorig jaar wel een standaard in het leven geroepen die speciaal voor productiedoeleinden bedoeld is. SP-100, gedragen door de Instrument Society of America (ISA), moet volgend jaar klaar zijn. Het is echter niet noodzakelijkerwijs een concurrent van Zigbee. ’Het is zeer wel denkbaar dat de standaarden op den duur onderling uitwisselbaar zullen zijn. Vroeger was er DVD+ en DVD- en alle spelers kunnen tegenwoordig beide aan.‘ Een actueler voorbeeld is het gevecht tussen de Blu-ray- en HD DVD-standaard, waar ook regelmatig het idee opduikt dat schijfjes en spelers beide formaten aankunnen.
In de SP-100-standaard gooit frequency hopping hoge ogen, al is een definitieve keuze nog niet gemaakt. Deze functie stelt het netwerk in staat zelf een nieuwe frequentie op te zoeken als er storing is. De kans is vrij groot dat in een ander golflengtegebied die storing afwezig is.
Ubiwave heeft echter al Zigbee-producten in de pijplijn met dergelijke functionaliteit. Van Dierdonck wedt dan ook niet op één paard. ’We zijn agnostisch welke standaard ’het‘ gaat worden. Ons bedrijf bezoekt de standaardisatiemeetings van zowel de ISA als de Zigbee Alliance.‘ Wordt dus vervolgd.
Niek Van Dierdonck spreekt op Hightech Mechatronica 2007 in zowel Kortrijk (6 maart) als Veldhoven (9 maart) over draadloze sensortechnologie in mechatronica.
