Waarom ASML dit jaar niet vol gas geeft op euv

Er zijn momenteel slechtere markten dan euv-lithografie. Vorig jaar steeg de omzet van ASML uit de verkoop van euv-systemen met bijna 60 procent, tot 4,5 miljard euro, of 32 procent van de totale omzet. Volgend jaar verwacht de Veldhovense machinebouwer nog eens 28 procent meer inkomsten uit euv-systemen, en komt de teller op 5,8 miljard euro. Toch had dat aantal hoger kunnen zijn – misschien wel bijna nog een miljard hoger.

Dat moet toch iets met corona te maken hebben? Hoewel de operationele problemen en verstoringen van ASML in de toeleveringsketen grotendeels zijn weggewerkt, is er nog steeds veel onzekerheid over de eindmarkten en de wereldeconomie als geheel. De halfgeleiderindustrie heeft crisisjaar 2020 weliswaar goed doorstaan, maar toch zou je denken dat de honger naar de meest geavanceerde chips – en dus naar de machines die nodig zijn om ze te produceren – op een gegeven moment een klap moet krijgen.

Of dat nu wel of niet gebeurd, terughoudendheid is niet de reden waarom ASML dit jaar niet alles uit de kast haalt voor euv-productie, vertelde topman Peter Wennink in een interview aan Mechatronica&Machinebouw na de presentatie van de Q4 2020- en jaarresultaten. De oorzaak ligt bij twee andere gebeurtenissen die de halfgeleiderindustrie vorig jaar schokten.

Grote impact

ASML boekte dit jaar 31 euv-systemen in de omzet, en nog eens 4 liepen vertraging op. Ongeveer een jaar geleden kondigde het bedrijf aan dat de productiecapaciteit van euv-scanners in 2021 zou toenemen tot 45-50 scanners, voornamelijk dankzij het verkorten van de cyclustijd. De verzending van euv-machines gaat dit jaar echter nog steeds niet boven de 40 uitkomen. ‘We kunnen de 45-50 scanners in Veldhoven maken, behalve dat we tegen onze toeleverketen hebben gezegd dat we er minder zouden maken’, aldus Wennink.

Dat ASML alle onderdelen voor 45-50 scanners niet bestelde, komt ten eerste doordat de Verenigde Staten Huawei op de zwarte lijst hebben gezet. Per afgelopen voorjaar hebben zelfs niet-Amerikaanse bedrijven toestemming uit Washington nodig om te mogen leveren aan het Chinese bedrijf – tenzij ze geen technologie van Amerikaanse oorsprong gebruiken om het te vervaardigen. ‘Het verbod had een grote impact op de capaciteit van TSMC op het 5 nm- en 3 nm-knooppunt’, legt Wennink uit. De Taiwanese foundry heeft een paar euv-scanners in de wacht gezet.

Begin oktober kwam ook Intel met het verzoek om een ​​paar bestellingen op te schorten, aldus Wennink, zonder in te gaan op details. Het is echter geen geheim dat Intel fabricageproblemen heeft – alweer. Na jaren van vertragingen op 10 nm kondigde het bedrijf in juli aan dat de ontwikkeling op het 7 nm-knooppunt ook was gestagneerd. Dat alleen al kan de uitgestelde euv-orders verklaren.

Bovendien overweegt Intel productie uit te besteden. Dit zou op de lange termijn geen invloed hebben op de verkoop van ASML – iemand moet die chips immers maken – maar het kan wel invloed hebben gehad op enkele bestaande bestellingen.

Groter dan ooit

Het ongelukkige is dat, nu de rook is opgetrokken, met name TSMC spijt moet hebben van zijn eerdere beoordeling van de markt. Het opvullen van de hiaten die Huawei achterliet, bleek opmerkelijk eenvoudig. De recent aangekondigde mega-investering in Taiwan geeft aan dat de honger naar geavanceerde chips groter is dan ooit. ‘Achteraf gezien is er vraag naar euv-scanners groter dan we hadden verwacht’, bevestigt Wennink. ‘Nu ligt onze focus erop om onze klanten zoveel mogelijk wafers per dag te geven met de systemen die ze hebben.’