Verpakkers, breng je automatisering op orde

Het is een trend van de laatste jaren in veel sectoren: eindgebruikers en machinebouwers vragen steeds vaker om oplossingen in plaats van producten. Die ontwikkeling is ook zichtbaar in de verpakkingsmarkt. Eventorganisator Easyfairs heeft daarop ingespeeld door de beurzen Empack, Automation (voorheen Mocon) en Logistics & Distribution samen te voegen. Twee jaar geleden was het eerste gezamenlijke evenement. Op 3 en 4 april volgt de tweede editie, opnieuw in de Brabanthallen in ’s-Hertogenbosch.

Eindgebruikers van verpakkingsmachines hebben de behoefte om een steeds grotere verscheidenheid aan producten te leveren. Variërende groottes, wisselend uiterlijk, kortere levertijden, kleinere series, snelle omsteltijden: het zijn allemaal onderwerpen waarop ze moeten inspelen. Dat lukt alleen als ze de automatisering van hun processen netjes op orde hebben. En dat betekent nauwe samenwerking met machinebouwers én hun toeleveranciers.

‘Op de drie beurzen krijgen bezoekers een actuele blik op wat er op dit moment beschikbaar is in de verpakkingsmarkt’, zegt directeur Piet Tak van B&R Industriële Automatisering, standhouder op Automation. ‘Als ze op zoek zijn naar een nieuwe verpakkingsoplossing, doen ze er verstandig aan om eerst een kijkje te nemen op Automation. Naast het lijstje met functionele wensen die ze al hebben, kunnen ze er inspiratie opdoen om hun machine nog beter te laten aansluiten op hun businessplannen. Bovendien krijgen ze inzicht in de innovatieve technologieën die er in de pijplijn zitten. Als ze weten wat er te koop is, komen ze beslagen ten ijs en kunnen ze tijdens de designfase betere beslissingen nemen over eventuele techniekkeuzes.’

Industrieel iot speelt in de verpakkingswereld een steeds voornamere rol. ‘Naast de interessante productie- en kwaliteitsgegevens die dat oplevert, krijg je ook zicht op marktbewegingen’, legt Tak uit en hij geeft een voorbeeld. ‘Een verpakkingsleverancier die nu vooral blauwe kunststof bakjes gebruikt, ziet wellicht dat de voorkeur verschuift naar gele doosjes. Dat betekent dat hij nu al geel granulaat moet inkopen en kwaliteitstests moet doen. Het kan zijn dat het verstandig is om het granulaat gelijk te bestellen omdat de prijs nu gunstig is. Het bedrijf dat over de goede data beschikt, heeft de macht.’

Awareness

Waarom doet B&R mee aan Automation? ‘Voor bedrijven zoals B&R geldt dat we op het netvlies van de eindgebruiker willen staan’, antwoordt Tak. ‘B&R levert aan machinebouwers. Die krijgen van eindgebruikers regelmatig de vraag of ze de besturing of aandrijvingen van merk X, Y of Z willen toepassen. Vaak zijn dat de grote partijen zoals Siemens of Rockwell. Kleinere, minder bekende leveranciers moeten zich dus laten zien, tonen dat er meer keus is en hoe ze zich onderscheiden. Met de combinatie van de drie beurzen hebben we daarvoor een unieke mogelijkheid. Niet dat we direct iets aan de eindgebruiker zullen verkopen, maar we creëren awareness dat er meer is onder de zon.’

Easyfairs wijst bezoekers bij de ingang van het beursgebouw op de kruisbestuiving en heeft aandacht besteed aan de doorstroming tussen de verschillende hallen. ‘We werken samen met verschillende standhouders op de Empack waaraan we leveren’, vertelt Tak. ‘Ze kunnen geïnteresseerde bezoekers direct naar ons doorverwijzen. Voor die machinebouwers is het goed om te laten zien dat ze zich inlaten met innovatieve toeleveranciers zoals B&R. Op onze stand kunnen bezoekers zien wat er technisch mogelijk is. Er staan bijvoorbeeld demo’s van ons flexibele transportsysteem Acopostrak, onze geïntegreerde visionoplossingen met slimme camera’s en het belangrijke communicatieprotocol OPC UA. In de verpakkingsindustrie zijn snelheid en nauwkeurigheid cruciaal. De realtimevariant OPC UA TSN kan daar een grote impact hebben.’

Process Mining

Naast de beursvloer is er een uitgebreid conferentieprogramma. Een van de sessies draait om procesverbetering. Als organisaties meer grip willen krijgen op hun bedrijfsvoering, starten ze vaak een lean six sigma-traject. ‘Er komen allemaal black belt-adviseurs invliegen die een hele poos bezig zijn om alles te analyseren en de bottlenecks boven water te krijgen’, schetst Wouter Verbeek, consultant operational excellence bij Berenschot en een van de sprekers tijdens het Automation-event. ‘Medewerkers vertellen wat er gebeurt en de consultants maken daar allerlei schema’s omheen. Vaak werken ze met een hypotheseboom en lopen ze de mogelijkheden stuk voor stuk af. Dat betekent heel veel verschillende kleine analyses zonder dat ze het integrale plaatje meekrijgen. Alles bij elkaar kost dat veel tijd.’

Het kan een stuk sneller met process mining, een analysetechniek op basis van een eventlogboek, betoogt Verbeek. Uit je erp- of wms-software exporteer je de time stamps voor alle orders. Dat zijn de datums en tijdstippen waarop alle acties zijn gestart en gestopt. Slimme software zet die data in één keer om naar een visualisatie van het proces. ‘Je ziet onmiddellijk hoe lang alle stappen daadwerkelijk duren en hoe de orders door het proces stromen’, verduidelijkt Verbeek. ‘Dan blijkt wellicht dat dat heel anders is dan je had gepland en dat de doorlooptijden niet matchen met de theorie. De praktijk is nu eenmaal weerbarstig.’

Als je alle orders in de software hebt gevangen, zijn alle statistieken bekend: de doorlooptijden, de uitschieters, het rework. ‘Je kunt bijvoorbeeld zien welke varianten voor vertraging zorgen’, aldus Verbeek. Daarna is het zaak om de uitkomst te analyseren. ‘Je moet een beetje kijk hebben op je proces, maar veel bedrijven snappen wel wat de visualisaties en grafieken laten zien. Ze herkennen het en kunnen het beeld verklaren. Bottlenecks en problemen komen op die manier direct boven water. Bij een six sigma-traject kost die eerste analysefase heel veel tijd. Dat voorwerk kun je met process mining reduceren van weken naar enkele dagen, soms zelfs uren. Bovendien heb je geen blik statistiekspecialisten nodig. Die kennis zit grotendeels in de process mining-tools. Een bedrijf kan prima uit de voeten met de plaatjes die de software genereert.’

Kleine investering

Process mining staat nog in de kinderschoenen. Een aantal grotere bedrijven heeft de techniek al wel structureel omarmd. Die organisaties zijn afhankelijker van data om hun processen te sturen, dus hebben ze hun dataregistratie meestal netjes op orde. Maar ook voor mkb’ers kan het een interessante analysemethode zijn, stelt Verbeek. ‘Vaak worden ook bij kleinere bedrijven uren geschreven. Veel producenten werken bijvoorbeeld met scanners waarmee je het begin en het einde van een activiteit vastlegt. Dan hoef je er alleen voor te zorgen dat er een softwarematige koppeling komt tussen je urenregistratie en je wms of erp. En dat zijn vaak standaard koppelingen, zeker bij de grote erp-pakketten. Alleen als je een obscuur systeem hebt, moet je even een software-ingenieur inhuren, maar ook dan is het een beperkte investering.’

Hoe kunnen geïnteresseerde bedrijven een start maken met process mining? ‘Een beetje flauw misschien, maar begin gewoon’, antwoordt Verbeek. ‘Maak eens wat tijd vrij om een uitdraai te maken uit je erp-systeem. Zet dat in een demoversie van bijvoorbeeld Fluxicon of een opensource tool als Prom. Dan komen de eerste zaken gelijk aan het licht en weet je direct wat process mining voor jou kan betekenen.’