Slimme industrie: visie en realiteit
Een van de beste voorbeelden van slimme industrie die ik ooit heb gezien, was een Bosch-fabriek die injectorsystemen voor dieselmotoren produceerde. In deze enorme plant waren honderden machines volledig aangesloten op een centraal datasysteem. Grote schermen in de gangen gaven gedetailleerde informatie over de status van elke machine, de kwaliteit van de producten, alles wat je maar wilt weten. Kunstmatige intelligentie werd gebruikt om onderhoud te voorspellen en storingen te voorkomen, de productkwaliteit te optimaliseren en het ontwerp van de volgende fabriek te verbeteren.
De volgende dag bezocht onze groep hightechondernemers uit Zuid-Holland een andere Duitse fabriek, eentje die medische apparatuur produceerde. Met een papieren spoor zo groot als de fabriek zelf en nauwelijks digitalisering. Hoe kunnen we deze enorme verschillen in digitalisering verklaren?
Ten eerste is de grootte belangrijk. Gezien het aantal dure injectorsystemen dat Bosch produceert, is de return on investment van digitalisering duidelijk. Ook kan Bosch de nodige investeringen betalen. Bovendien: als het bedrijf wil dat slimme systemen worden ontwikkeld, kan het van zijn leveranciers eisen dat ze deze ontwikkelen.
Dit is anders als je bedrijfsnaam niet Bosch is, maar bijvoorbeeld Boers & Co, en je geen multinational bent, maar een mkb uit Schiedam. Voor zijn hoogwaardige metaalbewerking gebruikt Boers & Co zowel state-of-the-art als beproefde machines van verschillende leveranciers. Het is allesbehalve eenvoudig om gegevens uit deze machines te halen, al was het maar omdat de meeste machineleveranciers weinig interesse lijken te hebben in iot. Gegevensformaten verschillen per machine en een verrassend aantal essentiële data wordt gewoon helemaal niet opgeslagen. Neem bijvoorbeeld een cnc-machine die niet registreert welk gereedschap zij gebruikt. Machinetrillingen kunnen eenvoudig worden gemeten en vertellen veel over de status van het gereedschap. Maar ze zijn compleet nutteloos als je niet weet welke van de honderd componenten in de machine deze trillingen daadwerkelijk veroorzaken.
Net als Boers & Co werken veel mkb’ers aan aspecten van digitalisering. Maar om eerlijk te zijn: de meeste doen dat niet. Er zijn maar weinig ondernemers die de visie, het begrip, het lef en het doorzettingsvermogen hebben. De meeste mkb’s kunnen het zich niet veroorloven om zoals Bosch een gloednieuwe Industrie 4.0-fabriek te bouwen. Ze moeten kleine stapjes nemen, een voor een, en bij elke bocht allerlei hindernissen overwinnen.
De visie van de Nederlandse slimme industrie om ‘het best verbonden leveranciersnetwerk van Europa’ te worden, is ver weg. Momenteel zijn er maar heel weinig slimme fabrieken in de wereld. Het is duidelijk dat het aansluiten van dergelijke slimme fabrieken op een leveranciersnetwerk dat netwerk nog efficiënter kan maken. Een slim netwerk zonder slimme fabrieken heeft echter geen waarde.
Daarom richten we ons bij Smitzh, de smart industry-hub voor Zuid-Holland, op het helpen van het mkb bij de eerste stappen. Groepen bedrijven werken samen om deze stappen te zetten en van elkaar te leren. Smitzh start nu een nieuwe groep die zich richt op het verbinden van machines met een dataplatform. Deelnemers krijgen begeleiding om informatie te koppelen aan processen in hun bedrijf. Dat is een uitdaging op zich en de eerste stap om een slimme fabriek te worden.
Er is nog een ander probleem dat we moeten oplossen als we ooit een verbonden leveranciersnetwerk willen opbouwen. De Bosch-fabriek was een op zichzelf staande faciliteit. Het productieproces was niet verbonden met de buitenwereld. Op geen enkele manier. Dat is duidelijk de beste cyberbeveiligingsoplossing ooit. Maar niet echt een nuttige in een nauw verweven leveranciersnetwerk. Gezien het huidige cybersecuritybewustzijn bij veel bedrijven – of het gebrek daaraan – begrijp ik Bosch wel. Het is onze taak om dat bewustzijn te vergroten en het mkb te helpen met praktische middelen om hun normen te verbeteren. Elk plan voor een verbonden leveranciersnetwerk waarbij het mkb betrokken is, moet zowel de connectiviteits- als de cyberveiligheidsproblemen oplossen.
