Randstad in Eindhoven

Een uitzendbureau voor robots, zo kun je het initiatief van ex-Alten-medewerkers Mark Menting en Heico Sandee het best omschrijven. Hun start-up, Smart Robotics, verhuurt robots die geschikt zijn voor allerlei klusjes door de meegeleverde, flexibele software.

Alexander Pil

Nog voordat het goed en wel aan de slag is, krijgt start-up Smart Robotics al veel aandacht. Van de pers via onder meer BNR en Omroep Brabant, maar ook van potentiële klanten zowel uit het mkb als van enkele grote partijen. Het idee van oprichters Mark Menting en Heico Sandee spreekt dan ook tot de verbeelding: een uitzendbureau voor robots. Sinds begin mei houdt de start-up kantoor op de High Tech Campus.

‘Vorig jaar zomer merkten we dat er vanuit de markt veel vragen kwamen voor high-mix, low-volume automatisering’, vertelt Menting, die net als Sandee tot voor kort bij Alten Mechatronics werkzaam was. ‘Alten-consultants werden – en worden – vaak ingeschakeld voor dat soort projecten. Dat is dan voor één klant en voor één probleem. We zagen dat er ruimte was voor productontwikkeling.’ Een activiteit die niet past bij Alten omdat het bedrijf zich alleen richt op consultancy en projecten.

Bij Menting en Sandee kriebelde het al een paar jaar om voor zichzelf te beginnen. Menting: ‘We zagen nu allebei deze kans en hebben de koppen bij elkaar gestoken.’ Het duo ziet vooral kansen in de maakindustrie en de intralogistieke markt. Denk bij die tweede sector aan activiteiten bij het eind van een maaklijn of aan omgevingen zoals in Bol.com-magazijnen. ‘Daarvoor gaan we robots ontwikkelen die in staat zijn om flexibel om te gaan met veranderende omgevingen en die je dus niet volledig hoeft te programmeren.’ Niet geheel verrassend heeft ook de agro-industrie al interesse getoond. Alleen in het oogstseizoen een robot inzetten in bijvoorbeeld de verpakkingslijn is immers bijzonder lucratief. Die aanvragen houdt de start-up voorlopig even af, maar Menting en Sandee durven groot te denken. ‘Eerst de twee doelmarkten in Nederland, dan in het buitenland. En wie weet waar het dan naartoe groeit?’

Geen one-trick pony

Smart Robotics gaat uit van bestaande, industriële hardware. Geen ABB of Yaskawa maar collaboratieve robots van het Deense Universal Robots. ‘Dat bedrijf is marktleider in cobots’, weet Menting. ‘UR-robotarmen worden al in de industrie toegepast, veel in de automotive. We kennen Gibas, de Nederlandse importeur van UR, goed. Directeur Stefaan Poppe zit in onze adviesraad.’ Net als TUE-hoogleraar Maarten Steinbuch en Alten-directeur Eric Haesen trouwens.

‘De nadruk ligt dus op de softwareontwikkeling’, vult Sandee aan. ‘We hebben acht configuraties beschreven waarmee we verschillende problemen in de twee doelmarkten kunnen tackelen. Denk aan het beladen van machines, pick and place– of assemblage-activiteiten.’ Allemaal binnen zekere limieten qua nauwkeurigheid en snelheid. ‘Zo’n UR-arm is intrinsiek veilig en kan gewoon naast iemand zijn werk uitvoeren. Hij kan wel sneller, maar dan moet er een kooi omheen en dat willen we juist niet. We mikken op een low-cost oplossing die ook flexibel is.’

Smart Robotics levert dus geen applicatiespecifieke maar een generieke oplossing. ‘De meeste integratoren gaan uit van een klantvraag en leveren daar een special voor. Een one-trick pony dus. Voor de geïdentificeerde, generieke problemen in onze doelmarkten ontwikkelen we flexibele producten die eenvoudig toepasbaar zijn bij een andere klant, op een ander type product’, legt Menting uit. Sandee valt bij: ‘Een maatoplossing zal misschien twee keer zo snel zijn en vijf keer minder fouten maken, maar wij zijn tien keer goedkoper. En je kunt ons systeem later ook voor een ander klusje inzetten, terwijl je een maatoplossing na een jaar of wat moet afschrijven omdat die maar één kunstje heel goed kan. Vergelijk het met een trein en een auto. De trein kan heel goed van het ene naar het andere station racen, maar een auto is veel flexibeler en goedkoper.’

Ros

Smart Robotics zal in eerste instantie vooral gebruikmaken van UR-cobots ‘maar ons concept is onafhankelijk van het type en het merk’, benadrukt Sandee. ‘Het wordt een grote bouwdoos met ook slimme camera’s en sensoren die we makkelijk aan elkaar kunnen koppelen en configureren voor een bepaalde taak. Als je nu een robot koopt, zal de arm naar een punt kunnen bewegen en wordt alleen het laatste stukje met een camera bijgestuurd. Wij willen dat de camera een seintje geeft als hij een product heeft gedetecteerd en dat hij de robotarm ernaartoe stuurt. Alles moet volledig flexibel zijn. Dus we werken met slimme camera’s die producten kunnen leren kennen en die je in de software kunt configureren. Je moet een nieuw product kunnen introduceren en de software moet dan zelf kunnen uitvogelen hoe hij ermee moet omgaan.’

Dat is bijna de heilige graal in de robotica. Hoe denkt Smart Robotics dat voor elkaar te boksen met een team van vier (naast Menting en Sandee bestaat Smart Robotics uit Simon Jansen, ook ex-Alten, en TUE-promovendus Janno Lunenburg, die bekend is als projectleider van het Tech United @Home-team)? ‘Het is inderdaad ons einddoel om dat te kunnen’, geeft Sandee toe, ‘maar de eerste stappen in die richting zijn de afgelopen jaren al gezet, in de industrie maar ook op academisch gebied. Robot Operating Systemn is het bekendste voorbeeld; daarvan zullen we zeker kennis gebruiken. Met die ontwikkelingen kunnen we onze klanten sowieso al heel blij maken. En we hebben natuurlijk onze ideeën hoe we al die stappen kunnen omzetten naar het ultieme doel.’

Bom

Behalve met de technologische ontwikkeling verwacht Smart Robotics ook hoge ogen te gooien met zijn businessinnovatie: het verhuurmodel. Menting: ‘Iedereen kan natuurlijk robots verhuren, maar dan heb je niet die flexibele invulling die wij bieden. De meeste robotarmfabrikanten zijn daarom erg terughoudend om hun producten te verhuren. Leasen gebeurt wel maar hoe moet het dan met de service? In feite heb je dan alleen de initiële aanschafprijs omlaag gebracht. Wij bieden wel service en ontwikkelen ook door. Voor ons is dat ook fijn omdat we dan precies weten wat we terugkrijgen aan het eind van een huurcontract.’

Distributeur Gibas gaat mee in de flexibiliteit die Smart Robotics zijn klanten wil leveren. De start-up hoeft dus niet een flink startkapitaal op te hoesten om een batterij robotarmen op voorraad te hebben. Gibas neemt ook het installatiewerk en de service voor zijn rekening. ‘Als het gaat lopen, komen die robotarmen hier helemaal niet meer langs, maar regelt Gibas alles’, aldus Menting.

Het ondernemersduo zegt een startkapitaal nodig te hebben van ongeveer vierenhalve ton. De financiering heeft het bijna rond. De gesprekken met de bank zijn in de afrondende fase en ook de Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij draagt Smart Robotics een warm hart toe. Menting: ‘Bij dat bedrag is wel ingecalculeerd dat we vanaf de tweede maand al inkomsten zullen genereren uit sales. Dat is een reële inschatting omdat alles erop wijst dat we snel ons eerste contract zullen ondertekenen.’

Bang voor concurrenten zijn Menting en Sandee niet. ‘De robotmarkt groeit hard, dus er is ruimte voor andere partijen en andere concepten’, zegt Sandee, die verwijst naar de statistiek dat er in Nederland slechts 93 robots per tienduizend medewerkers actief zijn; weliswaar boven het Europese gemiddelde (82) maar ruim onder bijvoorbeeld Zweden (174), België (169) en Denemarken (166). ‘Met de optie die wij nu bieden, kan de markt nog veel harder groeien omdat we veel meer verschillende oplossingen in de markt kunnen zetten. Het wordt ineens voor veel meer bedrijven mogelijk om robots in te zetten in hun productieproces.’

Smart Robotics krijgt al veel aandacht van een aantal grote partijen maar wil niet zeggen om welke bedrijven het gaat. Menting: ‘Onze belangrijkste doelgroep zijn mkb’ers. Die bedrijven automatiseren nu nog niet omdat ze geen ton kunnen reserveren voor een dure robot. De series zijn vaak te klein. Onze verhuuroptie is een uitkomst voor hen.’