‘Nederland gaat Chinese studenten weren in technische vakgebieden’
Minister bevestigt nieuwe stap om de toegang van China tot Nederlandse hoogwaardige kennis te beperken.
De Nederlandse regering werkt aan wetgeving om te voorkomen dat Chinese studenten en onderzoekers bij Nederlandse universiteiten aan gevoelige technologie kunnen werken. Dat bevestigt minister Robbert Dijkgraaf van Onderwijs aan de Financial Times. Het wetsontwerp is niet specifiek op China gericht: alle studenten van buiten de Europese Unie worden aan een screening onderworpen. Ingewijden melden echter aan Bloomberg dat de oplopende geopolitieke spanningen met China de aanleiding zijn om de strengere regels in te voeren.
In de FT zegt minister van Onderwijs Robbert Dijkgraaf verder zich zorgen te maken over de beurzen van Chinese Scholarship Council (CSC). Ontvangers van deze beurzen dienen trouw te zweren aan de Communistische Partij, moeten rapporteren aan de Chinese ambassade in het land waar ze onderzoek gaan doen en na hun promotie minstens twee jaar in China verblijven.
‘Het is onwenselijk dat staten gericht subsidieprogramma’s inzetten om hoogwaardige kennis en technologie in handen te krijgen’, aldus de minister. ‘Ik ben een onderzoek gestart om te kijken hoeveel CSC-onderzoekers er in Nederland zijn en op welke gebieden ze actief zijn.’ De resultaten zullen later dit jaar met de Tweede Kamer worden gedeeld.
Onder de loep
De screening zou de zoveelste zijn in een reeks maatregelen om de Chinese toegang tot Nederlandse technologie te beperken. Sinds 2019 verleent de Nederlandse overheid geen exportvergunning meer voor EUV-scanners. In samenspraak met de VS en Japan zal deze maatregel binnenkort worden uitgebreid naar de meest geavanceerde DUV-immersietools.
Daarnaast is sinds kort de Wet veiligheidstoets investeringen, fusies en overnames (Vifo) van kracht. De Nederlandse overheid krijgt hiermee de mogelijkheid om overnames te blokkeren op basis van nationale-veiligheidsoverwegingen. Minister Adriaansens van Economische Zaken heeft al aangekondigd de overname van de Delftse chip-startup Nowi door Nexperia onder de loep te nemen. De chipmaker uit Nijmegen is onderdeel van de Chinese Wingtech-groep.
Ingredients enabling carbon neutrality of warehouse systems
5 oktober 2023 vindt de INCOSE-NL workshop 2023 plaats, met spreker Daan Meijsen van Vanderlande. Tijdens de workshop krijg je inzicht in de verschillende cross-cutting duurzaamheidsperspectieven voor hightech systemen. Bekijk het volledige programma online en registreer nu!
Nu de deur naar Nederlandse hightechbedrijven zich sluit, zou China zich meer op universiteiten richten, zegt minister van Handel Liesje Schreinemacher in de FT. ‘In eerste instantie probeer je een technologie te kopen. Als dat niet lukt, ga je investeren. Als dat ook niet werkt, stuur je mensen naar de kennisinstellingen om de technologische kennis in handen te krijgen.’
Totaalverbod
In diens jaarverslag, dat werd gepubliceerd in april, noemt de AIVD China de grootste dreiging voor de economische veiligheid van Nederland. ‘China maakt zowel gebruik van legitieme investeringen, bedrijfsovernames en academische samenwerking, als van illegitieme (digitale) spionage, insiders, heimelijke investeringen en illegale export. Nederlandse bedrijven, kennisinstellingen en wetenschappers zijn daarvan regelmatig het slachtoffer’, aldus het rapport. Veel Nederlandse bedrijven en kennisinstellingen vinden het lastig om de risico’s van een samenwerking met China te wegen, ook omdat het land betrokkenheid van overheid of leger vaak verhult, stelt de veiligheidsdienst.
Nederlandse universiteiten waren al minder happig geworden op promovendi met een beurs van de Chinese overheid, bleek uit een rondgang van Trouw vorige maand. Gevoelige onderzoeksonderwerpen of banden met het Chinese leger of the Communistische Partij zijn voor veel universiteiten reden om staatsgesponsorde kandidaten te weren. De Universiteit Utrecht nodigt zelfs helemaal geen kandidaten met Chinees geld meer uit. Een totaalverbod op Chinese promotiestudenten zien Nederlandse instellingen dan weer niet zitten.
