Minder snaren maken duwband Bosch efficiënter
De nieuwe duwband van Bosch Transmission Techology heeft slechts één snarenpakket, is goedkoper en bespaart brandstof.
In de jaren vijftig ontwikkelde Daf-oprichter Hub van Doorne de Variomatic, een continu variabele transmissie (cvt) die vooral bekendstaat onder zijn populaire benaming: het Pientere Pookje. Het hart van die eerste cvt werd gevormd door een rubberriem. Die loopt over twee poelies die elk bestaan uit twee conische, beweegbare schijven. Als de afstand tussen de twee schijven verandert, past de loopradius van de riem zich daarop automatisch aan, waardoor een traploze verandering van de overbrengingsverhouding wordt bereikt.
Waar het oorspronkelijke systeem met een rubberen band werkte, gebruiken moderne cvt’s veelal een metalen duwband. Die bestaat uit honderden metalen plaatjes, die met stalen snaren aan elkaar zijn geregen tot een flexibele band. Bosch Transmission Technology geldt wereldwijd als een van de grootste fabrikanten van duwbanden. In Tilburg produceerde het bedrijf onlangs zijn vijftig miljoenste duwband in de historie.
Een typische duwband is opgebouwd rond twee snarensets. ‘Het idee voor een duwband met één snarenset lag hier al een tijdje op de plank’, vertelt Han-Hein Spit, vicepresident bij Bosch Transmission Technology. ‘Dat zou het product een stuk simpeler maken, maar we kregen dat lange tijd niet voor elkaar. De materialen waren niet goed genoeg en de productieprocessen niet toereikend om alles betrouwbaar te fabriceren. Inmiddels zijn de materialen beter, puurder, en hebben we met partners speciale lasersnijmachines ontwikkeld. Daarom zijn we opnieuw naar het concept gaan kijken.’
Vorige maand toonde Bosch zijn Single Loopset Belt aan de pers. Spit: ‘Met deze nieuwe duwband zijn we klaar voor de toekomst. Het nieuwe design en werkingsprincipe voldoen aan de vereisten voor een optimale werking van het cvt-systeem: comfort, grotere efficiëntie, compacte omvang, gering gewicht en sneller reactievermogen.’
2 procent efficiënter
De snaren in een duwband zorgen bij lage toerentallen en krachten voor de overbrenging. Als de motor harder draait, nemen de metalen duwplaatjes het over en heeft de snaar alleen de functie om alles bij elkaar te houden. De snaar bestaat uit een stapel linten. Het aantal is afhankelijk van de hoeveelheid kracht die moet worden overgebracht; lichtere motoren kunnen met minder linten toe dan zwaardere motoren.
‘Die snaren zijn de achilleshiel van de duwband’, weet Spit. ‘Een kleine beschadiging levert al snel een zwakke plek op en daar gaat het product uiteindelijk kapot. In het nieuwe ontwerp hanteren we plaatjes die de snaren inkapselen en dus beschermen. Dat is voor onze klanten erg prettig omdat dat de assemblage eenvoudiger maakt. Ze hoeven minder op te letten dat ze ergens tegen aanbotsen.’
Met de Single Loopset Belt vermindert Bosch de interne wrijvingsverliezen tot veertig procent en verhoogt het tegelijk de robuustheid tegen slip. ‘De plaatjes zijn wat hoger waardoor het contactoppervlak met de poelies groter is en er minder kans is op slip. Je hoeft met de poelies dus minder hard te knijpen en dat is uiteraard gunstig voor de efficiency’, legt Spit uit. ‘De vorm van de nieuwe plaatjes maakt bovendien dat ze dichter bij de as kunnen komen en de cvt daardoor extra vermogen kan leveren in de laagste versnelling. Ook kan de band verder van de as opereren en zo meer power overbrengen in de hoogste versnelling.’
Als autofabrikanten al tevreden zijn met de prestaties van hun aandrijving, kunnen ze ervoor kiezen om met de Single Loopset Belt hun cvt kleiner te maken, zonder dat het ten koste gaat van de ratio coverage. Volgens Bosch kunnen ze twaalf procent winnen op het volume en tien procent op het gewicht. Het Tilburgse bedrijf bespaart met het nieuwe design ongeveer een kwart op de kosten. ‘Een voordeel dat we uiteraard zullen doorberekenen aan onze klanten’, aldus Spit. ‘Met de Single Loopset Belt zijn we twee procent efficiënter. Dat klinkt misschien niet heel veel, maar in de auto-industrie worden er miljarden gespendeerd om een procentje te winnen.’
De nieuwe duwband is breed toepasbaar, in cvt’s voor suv’s tot compacte auto’s, maar het zal nog even duren voordat hij Bosch’ bestaande variant heeft vervangen. Spit: ‘Je moet in generaties denken, want cvt’s hebben een looptijd van zes tot zeven jaar. Maar het gaat er zeker van komen.’ Er loopt inmiddels een pilotproject met een klant die Bosch niet bij naam wil noemen. Die partij zal in 2020 zijn eerste cvt met de Single Loopset Belt op de markt brengen.
