Meesters in veiligheid
Veiligheidsexpert Pilz breidt zijn werkgebied uit, onder meer naar virtual reality en cybersecurity. Door alle technologieën te combineren, kan het bedrijf machinebouwers nog beter helpen. In aanloop naar het congres Master of Safety bespreekt Pilz met Mechatronica&Machinebouw de laatste ontwikkelingen.
Van oorsprong staat Pilz bekend als ontwikkelaar en leverancier van veiligheidscomponenten. Mede door de uitvinding van het Multi-relais in 1987 groeide het Duitse familiebedrijf uit tot wereldleider op dat terrein. Pilz evolueert echter verder, zeker in Nederland. Al zo’n twintig jaar heeft Pilz Nederland een serviceafdeling, die inmiddels is uitgegroeid tot veertig man. ‘Ze houden zich onder meer bezig met consulting en engineering op het gebied van veiligheid, en beoordelen of machines en installaties aan de regelgeving voldoen’, vertelt Diane van Putten, marketingmanager bij Pilz, die toegeeft dat die kant van het bedrijf minder bekend is in de markt. ‘Dat komt omdat er vanuit het hoofdkantoor in Duitsland in de communicatie nog steeds nadrukkelijk wordt ingezet op de componenten. Maar in Nederland zitten we meer op de as van participatie. We zien nu dat andere Europese vestigingen zoals België ons voorbeeld volgen. En ook bij Pilz in Duitsland is wel duidelijk dat services de way to go zijn.’
Pilz profileert zich steeds meer als ambassadeur op het gebied van veiligheid in al haar facetten. ‘We zijn kennisdrager als het gaat om machineveiligheid en veilig gedrag’, zegt Van Putten. ‘Daarom vinden we dat we een verantwoordelijkheid hebben om de bv Nederland te informeren over wet- en regelgeving en over risico’s die er zijn rond het werken met machines.’
Van Putten verwijst naar de motivatietheorie van Abraham Maslow: ‘Veiligheid is een van de belangrijkste voorwaarden om je goed te voelen. In een onveilige productieomgeving zullen werknemers minder presteren, omdat ze in hun achterhoofd continu met de gevaren bezig zijn. Dat heeft invloed op hun welzijn, op hun stressniveau en uiteindelijk op hun productiviteit.’
Mensen moeten intrinsiek gemotiveerd zijn om zich veilig te gedragen, betoogt Van Putten. ‘Je kunt een installatie beveiligen met een hekwerk of met een intelligent camerasysteem zoals de Safetyeye van Pilz. In de praktijk blijkt dat die hekken voor veel frustratie zorgen. Daardoor zien onze consultants regelmatig situaties in het veld waarbij operators de hekken op een vernuftige wijze hebben weten te omzeilen zodat ze toch makkelijk bij de machines kunnen.’
Hoewel door dat soort praktijken de veiligheid in het geding komt, toont Van Putten wel begrip. ‘Als olympisch zwemmer wil je ook niet door een strikte badmeester worden tegengehouden, die je verplicht om zwembandjes te dragen omdat ‘dat nou eenmaal de regel is’. Ervaren mensen moeten autonoom kunnen handelen zodat ze met plezier blijven werken.’
Ingredients enabling carbon neutrality of warehouse systems
5 oktober 2023 vindt de INCOSE-NL workshop 2023 plaats, met spreker Daan Meijsen van Vanderlande. Tijdens de workshop krijg je inzicht in de verschillende cross-cutting duurzaamheidsperspectieven voor hightech systemen. Bekijk het volledige programma online en registreer nu!
Virtuele wereld
Een van de belangrijkste nieuwe speerpunten bij Pilz Nederland is het Innovatie Center. Daar vinden ontwikkelingen plaats die je wellicht eerder bij een automatiseringsbedrijf verwacht. Vijf engineers werken er fulltime aan onderwerpen zoals virtual reality, augmented reality en cybersecurity, uiteraard in combinatie met veiligheid. Ze helpen klanten bijvoorbeeld om de machine tijdens de ontwikkeling in een virtuele wereld te zetten.
‘Veiligheid is te vaak een sluitstuk in een ontwikkeltraject: pas als de machine klaar is, wordt er gekeken hoe en waar er veiligheidsmaatregelen moeten worden genomen’, ziet Van Putten. ‘Dat is jammer omdat er dan onnodig geld wordt verloren. Pilz pleit ervoor om veiligheid al vanaf het begin in de ontwikkeling mee te nemen.’
Door het machineontwerp in een virtuele omgeving te plaatsen, kunnen ontwikkelaars al in een vroeg stadium een risicobeoordeling maken. Zo zien ze snel waar ze in de software of de hardware moeten corrigeren. ‘Vroegtijdig identificeren en snel anticiperen’, stelt Van Putten bondig. De virtuele representatie heeft een bijkomend voordeel. Bedrijven die hun machines ook in Noord-Amerika of Azië willen verkopen, kunnen hun klanten vanop afstand laten meekijken wat het systeem precies doet en hoe het eruitziet. Niet direct gerelateerd aan veiligheid, maar het sluit goed aan bij Pilz’ holistische benadering.
Net als de serviceafdeling is ook het Innovatie Center een Nederlands initiatief. ‘We kijken internationaal hoe we daaraan mensen kunnen toevoegen’, vertelt Van Putten, ‘maar eerst willen we een proof of concept neerzetten. Daarna kunnen we het wereldwijd uitrollen.’
Cybersecurity
Een nieuwe tak van sport voor Pilz is cybersecurity. Daarin heeft het bedrijf het afgelopen jaar flink geïnvesteerd. ‘Dat bedrijven worden gehackt, is inmiddels wel duidelijk. Het kan echt iedereen overkomen’, is Van Putten realistisch. ‘Het gaat erom wat er daarna gebeurt, wat het effect is op de organisatie, en hoe snel je weer up and runnning bent.’
Het doel van Pilz’ cybersecurityprogramma is om ot-netwerken weerbaarder te maken tegen invloeden van buiten- en binnenaf. Externe gevaren zijn duidelijk. Cybercriminelen kunnen de instellingen van het productieproces aanpassen of rommelen met de veiligheids-plc en bijvoorbeeld de noodstop uitschakelen. ‘Een onderschat probleem is dat het gevaar ook van binnenuit kan komen’, weet Van Putten. ‘Denk aan onderhoudstechnici die onbewust een besmette laptop of usb-stick aan het industriële netwerk koppelen of simpelweg het opladen van een besmette smartphone.’
Veiligheid en security worden vaak in één adem genoemd. De onderwerpen zitten immers dicht tegen elkaar aan en ook de aanpak van de risico’s vraagt eenzelfde benadering. ‘De risicoanalyse voor cybersecurity gaat niet heel anders dan we gewend zijn in machineveiligheid’, aldus Van Putten. ‘Aan de hand van een checklist analyseer je het netwerk en identificeer je de kwetsbaarheden. Met dat overzicht in de hand kun je de gevaren stuk voor stuk reduceren, totdat het complete systeem aan alle securityregels voldoet. Daarover is overigens nog veel onwetendheid; ook voor cybersecurity bestaat er al veel wet- en regelgeving.’
De overeenkomst tussen veiligheid en security is bovendien dat ze beide direct van invloed zijn op de output van de machine of de installatie. Onveilige situaties zorgen voor een lagere productiviteit; onveilige netwerken kunnen het complete productieproces op zijn kop zetten en zelfs het voortbestaan van de onderneming op het spel zetten. Daarmee past de gecombineerde aanpak goed bij Pilz’ holistische benadering van machinebouw en veiligheid.
Securitybridge
Pilz heeft een cybersecurityoplossing voor zijn plc’s ontwikkeld. De Securitybridge is een hardwarecomponent waarmee ongeautoriseerde toegang tot het veiligheidscircuit en de productielijn vanop afstand kan worden voorkomen. Het is bestemd voor de Pnozmulti 2, de PSS 4000 en combinaties hiervan. De Securitybridge is gecertificeerd volgens de IEC 62443-normering.
De Securitybridge filtert de netwerkberichten naar de plc en legt een veilige verbinding tussen pc en plc’s. De bediening is eenvoudig; de installatie is een kwestie van een paar klikken. De software van de Pnoz en PSS 4000 kan ongewijzigd blijven. Monitoring kan zeer uitgebreid worden ingesteld, tot aan het mailen van de log elke vijf minuten. En het is zelfs mogelijk om een fysiek slot als aanvullende beveiliging op te nemen.
