Joint-venture Demcon en VDL in lasersatellietcommunicatie
Demcon en de VDL Groep bundelen hun activiteiten voor lasersatellietcommunicatie in FSO Instruments. Aan de basis ligt de technologie die TNO in samenwerking met de twee heeft ontwikkeld. Gus van der Feltz is aangesteld als directeur.
FSO (Free-Space Optics) Instruments is volgens Demcon en VDL het eerste lasersatellietcommunicatiebedrijf in Nederland. Uiteindelijk gaat FSO ruimtevaart-gekwalificeerde producten in de markt zetten. De start-up ziet daarvoor concrete belangstelling in de Amerikaanse en Europese markt. FSO werkt ook aan het opbouwen van een suppliernetwerk.
Dennis Schipper en Willem van der Leegte vonden elkaar in deze samenwerking voor de lange termijn en besloten om alle relevante expertise voor lasersatellietcommunicatie bij elkaar te leggen. ‘De wereld wordt steeds complexer en time-to-market is daarin essentieel’, verklaart Hans Priem, business manager bij VDL ETG. ‘Wij geloven dat we door deze samenwerking meer impact kunnen maken.’
Voor communicatie in de vrije ruimte is, naast radiotechniek, ook lasertechnologie in opkomst. Hiermee zijn snelle, veilige verbindingen mogelijk tussen grondstations, satellieten, vliegtuigen en onbemande luchtvaartuigen. Voor lasersatellietcommunicatie is complexe optomechatronica nodig om laserbundels over grote afstanden te sturen en om atmosferische verstoringen te compenseren. Gerard van den Eijkel, directeur van Demcon Optomechatronics, leidt samen met Priem de verdere ontwikkeling.
Nauwkeurige metrologie
TNO ontwikkelt en bouwt al vijftig jaar optische instrumentatie voor de ruimtevaart, met name astronomie en aardobservatie. Er is veel ervaring opgedaan met systeemontwerp, nauwkeurige metrologie en compensatie voor de verstoringen die optreden als je door de atmosfeer kijkt. ‘Die competenties zijn alles bij elkaar opgeteld […] uniek in de wereld en passen precies bij lasersatellietcommunicatie’, verklaart Kees Buijsrogge, director TNO Space & Scientific Instrumentation.
TNO betrok Demcon en VDL ETG in een vroeg stadium. ‘Wij bouwen enkelstuks of hooguit een paar systemen, terwijl er voor lasersatellietcommunicatie vraag komt naar honderden of zelfs duizenden stuks. Dat is de business voor bedrijven’, zegt Buijsrogge. Priem: ‘Wij gaan het uitwerken naar wat de markt wil, voor wat betreft functionaliteit, kosten en betrouwbaarheid, met onder meer herontwerp-voor-maakbaarheid en natuurlijk productie.’ Dit gebeurt bijvoorbeeld in het project Laser Satcom, onderdeel van het Nationale Groeifonds-programma Nxtgen Hightech.
Markten ontwikkelen
Airbus ging vorig najaar al een samenwerking aan met VDL ETG voor de ontwikkeling en productie van lasercommunicatieterminals voor vliegtuigen. Priem ziet naast initiële militaire toepassingen ook kansen in de commerciële markt, onder meer voor het leveren van internet- en databandbreedte in vliegtuigen. De uitdaging is om die markten verder te ontwikkelen.
