Hoe ‘De Architecten van ASML’ in China belandde en binnen een kwartaal zijn vierde druk beleefde

Hoe belandde het boek in China? Twee personen speelden daarin een cruciale rol. De een woont in Nederland en heet Guoqiao Tao. Het is een semiconveteraan, die al ruim dertig jaar in de Nederlandse halfgeleiderindustrie werkt, momenteel bij Ampleon. Guoqiao was begin jaren tachtig een van de eerste Chinezen die in Nederland kwam studeren. De andere is de vertaler, Mr. Jiefan Jin. Mr. Jin is een bekende techblogger in China wiens artikelen zich richten op software en de halfgeleiderindustrie.

Ruim twee jaar geleden sprak Guoqiao Tao op de Bits&Chips RF Conference de auteur René Raaijmakers aan over zijn ASML-boek. Guoqiao (spreek uit als samentrekking van het Engelse go en het Italiaanse ciao) had het boek gelezen en vond dat het ook in China moest worden uitgegeven. ‘Ik wil graag dat het verhaal wordt gelezen’, zei Guoqiao tegen Raaijmakers. ‘ASML is een geweldig bedrijf. Het staat nu in de spotlights en velen zijn erin geïnteresseerd. Jij beschrijft niet alleen de glorietijden, maar ook over de moeilijke begintijd, waarin keuzes gemaakt zijn in strategie en technologie. Die zijn leerzaam. Voor mij ook.’

Guoqiao volgt de Chinese media en leest bloggers die schrijven over de halfgeleiderindustrie. ‘Veel mensen schrijven over ASML, maar vaak kloppen de verhalen niet helemaal. Het zijn meestal berichten gebaseerd op bekende informatie, gemixt met ervaring van mensen die bij chipbedrijven werken.’

Zo leerde Guoqiao ook Mr Jin kennen, die schreef over de machines van ASML, Nikon en Canon op basis van zijn ervaring bij het Duitse Qimonda. De Nederlander wees Jin op het verschijnen van de Amerikaans-Engelse versie ‘ASML’s Architects’. Jin vertelde Guoqiao dat hij het boek zonder vergoeding zou willen vertalen. Helemaal gratis? Toen Raaijmakers dat hoorde, vond hij dat nogal verbazingwekkend – hij had net 20 duizend euro gespendeerd aan een vertaling van het Nederlands naar Amerikaans-Engels.

Maar Raaijmakers was wel benieuwd naar de blogger. Tijdens een beeldgesprek ontmoette hij Jin en die vertelde over zijn ernstige voetblessure, Lisfranc. Hij was net geopereerd en was een jaar lang aan bed gekluisterd. ‘Ik was echt opzoek naar ‘iets om de tijd te doden’, iets moeilijks’, vertelt Jin nu.

De 48-jarige Jin heeft verschillende banen gehad van ingenieur, programmeur, verkoper tot inkoper. Sinds 2010 is hij VP Operations bij een toonaangevend supplychain servicebedrijf in China. Een paar jaar geleden verhuisde hij om familieredenen naar Canada. ‘Van daaruit werkte ik op afstand, hoewel mijn baas en andere partners daar niet erg blij mee waren’, vertelt Jin. ‘Door het tijdsverschil heb ik veel vrije tijd overdag, dus besloot ik blogs te gaan schrijven.’

De halfgeleiderindustrie is een van zijn belangrijkste interesses. ‘Ik heb in de jaren 2000 zes jaar voor Infineon gewerkt.’ Gevraagd naar de reden waarom hij aanbood gratis te vertalen zegt hij: ‘Ik dacht dat u zich misschien zorgen zou maken, omdat ik geen vertaalachtergrond heb.’

Techwatch Books geeft Jin nu 25 procent van de Chinese royalty’s, maar zelfs dat weigerde hij beleefd in het begin. ‘Ik vind dat je het verdient om ze allemaal te houden: het schrijven van zo’n boek vergt grote aanmoediging.’ Ook PT Press heeft hem intussen een klein bedrag voor de vertaling aangeboden.

Gevraagd naar zijn mening over de culturele aspecten in het ASML-verhaal, zegt Jin: ‘De filosofie van ASML is heel anders dan die van de meeste Chinese bedrijven. Lagere kosten zijn hier de belangrijkste concurrentiefactor. Dat is veel belangrijker dan het maken van een perfect product.’ Jin wijst erop dat er meer dan honderd Fortune 500-bedrijven zijn met een Chinese oorsprong, maar dat al die bedrijven internationaal niet bekend zijn. ‘Ik denk dat je er misschien maar een dozijn van kent, omdat de meeste van hen geen wereldwijde naamsbekendheid konden opbouwen. Streven naar de fysische limiet zonder al te veel na te denken over de kosten en de verkoopprijs is zeer uniek.’