Hoe bewaar ik mijn geduld als ik iemand iets moet uitleggen?
Jaco Friedrich is softskillstrainer bij The High Tech Institute.
Jaco Friedrich is softskillstrainer bij The High Tech Institute.
Een ingenieur vraagt:
Binnen mijn organisatie zien ze mij als getalenteerd specialist en daarom heb ik de taak erbij gekregen mijn kennis en ervaring aan meer junior collega’s over te dragen. Ik krijg regelmatig het verwijt te weinig geduld op te brengen bij mijn uitleg. Eigenlijk heb ik dat ook niet en heb ik het liefst dat iemand het na mijn uitleg meteen oppakt. Maar ik vermoed dat dat niet gaat werken. Hoe dan wel?
De communicatietrainer antwoordt:
Sommige mensen hebben een bijna natuurlijke gave om kennis of vaardigheden op te pikken. Voor hen kan het lastig zijn om zich voor te stellen dat iemand het moeilijk vindt zich die materie ook eigen te maken. Dat is veel makkelijker voor mensen die er zelf hard voor hebben moeten werken. Dit geeft ze naast geduld ook het inzicht in welke voetangels en klemmen er allemaal op het ontwikkelpad liggen. Ze zijn er immers geweest. Door dit begrip te tonen creëer je een veilige sfeer waarin je leerling ook fouten durft te maken.
Ingredients enabling carbon neutrality of warehouse systems
5 oktober 2023 vindt de INCOSE-NL workshop 2023 plaats, met spreker Daan Meijsen van Vanderlande. Tijdens de workshop krijg je inzicht in de verschillende cross-cutting duurzaamheidsperspectieven voor hightech systemen. Bekijk het volledige programma online en registreer nu!
Verder helpt het om je eigen ervaringen de kennis of vaardigheden in kleine behapbare stappen aan te bieden. Je weet zelf wat de lastige stappen zijn. En die zijn vaak ook lastig voor anderen. Kortom: you best teach what you most need to learn. Ook als je barst van het talent en veel dingen maar één keer hoeft te horen, helpt het om je te realiseren waar je zelf tegenaan bent gelopen en welke worstelingen je zelf hebt doorgemaakt om daar te komen waar je nu bent. Dit zet als het ware je geduld en empathisch vermogen ‘aan’.
Hoe kom je vervolgens tot de beste uitleg? Hierin kun je vier stappen onderscheiden. Stap 1: ga na in welke situaties iemand het inzicht of de vaardigheid nodig heeft die hij wil leren. Bijvoorbeeld: iemand zoekt kennis van thermodynamica omdat het onderdeel waar hij aan werkt mogelijk te maken heeft met de negatieve effecten van overtollige warmte. Stap 2: ga na wat het doel is waarvoor de kennis nodig is? Dus wat is de opdracht die iemand heeft in deze situatie? Dat kan bijvoorbeeld zijn het berekenen van de effecten van de warmte op het onderdeel teneinde na te kunnen gaan of dat binnen de toleranties valt die aan het onderdeel worden gesteld. Stap 3: kies de relevante theorie. Die leg je uit, puur gericht op het ‘werkende mechanisme’, dus dat deel van de theorie dat het effect op het onderdeel verklaart. Vermijd bijzaken of irrelevante achtergronden. Stap 4: licht toe welke praktische stappen moeten worden gezet om tot de oplossing te komen. In dit geval dus welke stappen in de berekening moeten worden genomen. Dit is de to-dolijst. Met stap 4 geef je aan wat iemand moet doen en stap 3 vormt daarvoor de onderbouwing.
Hoe groot zijn de stappen die je neemt bij je uitleg? Zo groot mogelijk, zo klein als nodig. Dus check regelmatig of iemand nog aangehaakt is. Dit kun je vragen, maar let ook steeds op non-verbale signalen. Glazige ogen of een onzekere blik zouden heel goed kunnen betekenen dat je iets te snel gaat. Op zo’n moment vraag je: ‘Hoe klinkt het tot nu toe?’ Je wacht vervolgens tot iemand zijn reactie of vraag formuleert. Hierop kun je vervolgens je uitleg toesnijden.
Na je uitleg laat je iemand de kennis en vaardigheden toepassen in de praktijk en kijk je wat lukt en wat nog niet. Je legt uit, geeft tips en helpt diegene het tot een succes te brengen. En zo voeg je steeds een nieuwe stap toe. Door goede uitleg en tips groeien het inzicht en de vaardigheid. Door successen te boeken, groeit het vertrouwen. Op deze manier wordt leren een bevredigend proces voor zowel de leraar als de leerling.
