Handprothese met fijne motoriek en tastzin klaar voor praktische test
Een Zweedse patiënte heeft als eerste ter wereld een implantaat gekregen in de stomp van haar geamputeerde onderarm waarmee ze een handprothese nauwkeurig kan aansturen én tegelijk kan voelen. In beide botten van de onderarm werden titanium implantaten geschroefd, van waaruit zestien elektroden naar spieren en zenuwen werden getrokken. Doordat de implantaten door de huid heen steken, bieden ze een mechanische en elektrische interface voor een prothese.
Voor geactueerde protheses worden doorgaans elektrodes op de huid gebruikt die de spieractiviteit meten. De patiënt kan de prothese dan besturen door specifieke spieren te activeren. De metingen op de huid bevatten echter veel ruis, wat fijne motoriek lastig maakt. Patiënten kunnen bovendien alleen hun zicht gebruiken voor feedback.
Binnen het Horizon2020-project Detop werken partners uit Groot-Brittannië, Italië, Zweden en Zwitserland samen aan betere technieken gebaseerd op osseo-integratie – het bevestigen van implantaten in bot. Doordat de implantaten door de huid heem stelem, kunnen elektroden direct op de spieren en zenuwen worden geplaatst. Het is bovendien mogelijk om een verbinding te leggen met de zenuwen voor de tastzin.
De onderzoekers lieten eerder al zien dat de aanpak werkt bij amputaties van de bovenarm. Maar in de onderarm lopen meer spieren en zijn er bovendien twee botten in plaats van een. Dat biedt kansen voor fijnere aansturing, maar maakt het geheel ook complexer. Het Italiaanse Prensilia ontwikkelde speciaal voor dit scenario een handprothese die nauwkeurige motoriek mogelijk maakt en over tastzin beschikt.
De patiënte die het implantaat ontvangen heeft, moet nog even wachten totdat ze die ook in de praktijk kan gebruiken. Ze moet eerst een revalidatieprogramma ondergaan om haar botten te verstevigen nadat die een tijdlang niet gebruikt zijn. Ondertussen leert ze met virtual reality om de prothese te bedienen.
