Digitalisering zet aan tot consolidatie

Alexander Pil
10 september 2019

De Nederlandse markt voor elektrische aandrijfsystemen is goed voor een jaarlijkse omzet van 1,5 miljard euro en bestaat uit ruim driehonderd bedrijven. Dat heeft ABN Amro becijferd. Aandrijvingen bevinden zich dan ook overal. Ze zitten in de bagageloopbanden op luchthavens, in de sluizen en waterkeringen die onze voeten drooghouden en in de sorteermachines van postbedrijven. Op de meeste gebieden is de aandrijftechniek volwassen en vindt er relatief weinig innovatie plaats.

Innovatie in de branche komt momenteel vooral voort uit automatisering en procesbesturing. Volgens ABN Amro moeten bedrijven in de aandrijftechniek nu echter de sprong gaan maken naar digitalisering. Het zijn vooral de eindafnemers die deze beweging afdwingen. Zij zijn bezig hun productielocaties om te vormen tot een digitale fabriek, waarbij alle processen digitaal aan elkaar worden geknoopt en waar alles continu wordt gecontroleerd en bijgestuurd.

Grote afnemers als machinebouwers en industriële producenten streven naar een steeds hogere efficiency, minder stilstand en lagere onderhoudskosten. Dat betekent onder meer dat onderhoud aan aandrijvingen voorspelbaar moet zijn. Bij voorkeur wordt pas onderhoud gepleegd als het echt nodig is, in plaats van periodiek. Voor dit predictieve onderhoud zijn slimme aandrijfsystemen nodig die via sensoren data verzamelen, analyseren en interpreteren. Deze gebruiksdata ontbreken bij veel mkb’ers, in tegenstelling tot grote, internationale fabrikanten die volop investeren in sensortechnologie, simulatie en big data-analyse. Hiermee hebben zij volgens ABN AMRO een steeds grotere voorsprong op kleinere spelers in de branche.

De vraag naar predictief onderhoud en de opkomst van de digitale fabriek heeft gevolgen voor het verdienmodel van alle spelers in de aandrijftechniek. Grote, internationale fabrikanten nemen het voortouw: zij hebben het geld, de data en kennis om met digitale totaaloplossingen in te spelen op wensen van afnemers. ‘Voor grote internationale spelers zal de consolidatie verder versnellen, met als gevolg dat de markt wordt gedomineerd door een klein aantal zeer grote spelers. Voorwaartse integratie is voor het mkb daarentegen zeer kostbaar. Om te overleven, moeten zij aanhaken bij het ecosysteem van wereldspelers’, vertelt David Kemps, sectorbankier industrie van ABN Amro. ‘Zo evolueert de branche van een keten van onafhankelijke bedrijven naar een ecosysteem rond internationale fabrikanten. Groothandelaren, aandrijfspecialisten, systeemintegrators en onderhoudsbedrijven kunnen zo meeliften op gebruiksdata, digitale technieken en systemen van grote spelers. Zo krijgen ze de kennis, ervaring en technische ondersteuning om klantspecifieke oplossingen te leveren met meer toegevoegde waarde.’