Demcon selecteert peso’s voor De Munt
De Koninklijke Nederlandse Munt produceerde een grote batch peso’s voor Chili. Bij aankomst in Zuid-Amerika bleken dat er op sommige munten onvolkomenheden zaten. Demcon ontwikkelde in no time een inspectiemachine die alle fouten er feilloos uitpikte.
De Koninklijke Nederlandse Munt bestaat al sinds 1567. Het Utrechtse bedrijf is de enige producent van Nederlandse euromunten. Bovendien behoort de KNM wereldwijd tot de top vijf producenten van circulatiemunten, herdenkingsmunten en verzamelaarsproducten. Behalve met munten voor Nederland vult De Munt een groot gedeelte van zijn productie met het slaan van munten voor andere landen.
Een van die projecten betrof de Chileense 100-pesomunt. Hoewel de munten goed waren toen ze in Utrecht van de band rolden, bleken ze bij aankomst in Chili niet aan de gestelde kwaliteitseisen te voldoen. Op sommige munten zaten verkleuringen en oxidatievlekjes waardoor de Chileense opdrachtgever niet akkoord ging. De KNM zat met een groot probleem: het was een leveringsverplichting aangegaan met een flinke boeteclausule als het daar niet aan voldeed.
Intern ging De Munt uiteraard snel op zoek naar de oorzaak van de fouten, maar het moest ook een oplossing vinden voor het pakhuis met afgeleverde munten waar het de slechte moest uitfilteren. Het snelle antwoord was om alle munten met de hand en het menselijk oog te controleren. Een monnikenwerk natuurlijk en zeer gevoelig voor fouten. Al snel werd duidelijk dat er een machine moest komen. Op de markt waren echter alleen systemen beschikbaar die controleren of het reliëf goed is gedrukt, maar die zijn niet geschikt om de kleine vlekjes op de pesomunten waar te nemen.
Militaire operatie
De KNM benaderde Demcon. ‘Het was een grote uitdaging’, vertelt Jan Leideman, businessunitmanager bij de Enschedese technologieleverancier. ‘Het draaide allemaal om snelheid. De machine moest in een maand klaar zijn en tien munten per seconde kunnen verwerken. Als ze dan fulltime zouden draaien, zouden de veertig miljoen munten net op tijd voor de afleverdeadline zijn geselecteerd. In vier weken een machine ontwikkelen, bouwen, testen en afleveren, dat is topsport.’
Dat was echter nog niet alles. ‘We moesten ook statistische analyse doen om aan te tonen dat wat de machine goedkeurde, terecht was’, gaat Leideman verder. ‘En we wisten heel weinig van de situatie in Chili en de operators die de machine zouden gaan bedienen. Sterker nog: we kenden het probleem niet eens heel goed. De Munt had slechts een klein aantal munten als referentie. We moesten dus iets bedenken waarbij de machine ter plekke kon worden getraind door mensen die nauwelijks verstand van zaken hadden.’
Ingredients enabling carbon neutrality of warehouse systems
5 oktober 2023 vindt de INCOSE-NL workshop 2023 plaats, met spreker Daan Meijsen van Vanderlande. Tijdens de workshop krijg je inzicht in de verschillende cross-cutting duurzaamheidsperspectieven voor hightech systemen. Bekijk het volledige programma online en registreer nu!
De ingenieurs van Demcon krabden zich eens op het achterhoofd. ‘De Munt kwam hier op een woensdagochtend langs’, herinnert Leideman zich. ‘Nog diezelfde middag hebben we hier in het lab een paar tests gedaan om te beoordelen of we de fouten konden waarnemen en om feeling te krijgen met het probleem. Het bleek nog best lastig, maar onze specialisten hadden wel het gevoel dat ze er iets voor zouden kunnen ontwikkelen. Donderdagochtend heb ik toen een plannetje gemaakt en dat ’s middags bij De Munt besproken.’
Nog voordat Demcon een officieel akkoord van de KNM kreeg, begon het met de ontwikkeling. Leideman: ‘Normaal zoek je dan systeemintegratoren die specificaties opstellen en een concept bedenken. Daar was nu helemaal geen tijd voor. Er zat heel veel druk achter, dus het werd een militaire operatie. We moesten parallel ontwikkelen en plannen maken.’
Projectleider Jan Diever vult aan: ‘We hebben een systeem gebouwd met de componenten die op dat moment op de plank lagen. Er was geen tijd om te zoeken naar de optimale oplossing. Snelheid, daar draaide het om. Als we een motor wilden voor de aandrijving van een transportband, belden we Maxon: ‘Welke motor heb je liggen?’ Even rekenen of die voldeed en dan: ‘Oké, dan kom ik hem nú halen.’’ Zonder de intensieve medewerking van toeleveranciers zoals Maxon, Focal voor de vision, instrumentmakerij Parts & Tools, Festo en Sick zou het Demcon nooit gelukt zijn om de machine op tijd op te leveren, benadrukt ook Leideman.
Glijbaan
Demcon bedacht een concept waarbij de munten achter in de machine worden gegooid. Ze vallen daar op een draaiende schijf die ze naar buiten slingert. Daar moeten ze onder een gleuf door, als in een sjoelbak. Diever: ‘Dat was een bestaande module van De Munt. Die hebben we gelijk ingebouwd, ook omdat er geen tijd was om daar een eigen oplossing voor te verzinnen.’
De munten worden van horizontaal naar verticaal gekanteld en op een schuine rail gezet. Tijdens de rol naar beneden maken camera’s van beide kanten een opname. De munten halen een behoorlijke snelheid. Om ze toch van elkaar te onderscheiden, integreerde Demcon een magneetrem waarmee het de onderlinge afstand kan regelen.
Onder aan de rail vallen de munten een stukje naar beneden. De afgekeurde komen op een glijbaan richting de afvalbak. De goede worden met een snelle luchtpuls uit de stroom geblazen en belanden in een bufferbak. ‘Met sensoren controleren we of de munten de goede kant op gaan’, legt Diever uit. ‘Als het algoritme een munt heeft goedgekeurd en de sensor bij het bakje ‘fout’ hem voorbij ziet komen, dan is er iets verkeerd gegaan. Een keertje is dat niet zo erg, maar als het te vaak gebeurt, moet je gaan bijstellen. Erger is het als er een afgekeurd muntje in het bakje ‘goed’ belandt. Als de sensor dat detecteert, draaien we de hele batch opnieuw.’
Leideman: ‘Die back-up hebben we ook ingebouwd omdat we vooraf niet precies wisten hoeveel tijd onze algoritmes nodig hadden voor de berekening. In de mechanica moesten we dus een oplossing integreren. De ontwikkeling van de software en de hardware gebeurde immers parallel.’
Na drieënhalve week ontwikkelen had Demcon zijn muntenselectiemachine klaar. ‘We hadden zelf wat munten kunstmatig voorzien van defecten die soms zo klein waren dat ze met het menselijk oog niet waarneembaar waren. Ons systeem pikte ze er feilloos uit’, aldus Leideman. ‘De KNM was onder de indruk.’ De machine werd snel naar Chili gevlogen, maar daarmee was de kous nog niet af.
Wots
Leideman: ‘Er waren wat opstartprobleempjes, zo gaat dat altijd. We hadden voor de eerste paar weken een eigen ingenieur meegestuurd om die op te lossen.’ Door de beschikbare operators was het bovendien lastig om de machine optimaal te benutten. ‘Er was weleens een storing, bijvoorbeeld omdat er te veel muntstof was neergeslagen op een sensor’, vertelt Diever. ‘Dan moet je weten wat je moet doen, wat je mag losschroeven en wat niet. Onze man heeft geprobeerd dat over te dragen aan het lokale personeel, maar bij iedere storing kregen we vrijwel altijd gelijk een berichtje: ‘En nu?’ Ook al hadden ze dat al eens eerder gehad. Ze mochten of durfden geen verantwoordelijkheid te nemen. Bij iedere storing moesten we ze dus aan het handje nemen.’
De machine heeft uiteindelijk zo’n zeven maanden gedraaid. Al die tijd leverde Demcon ondersteuning, vooral via Whatsapp. Begin dit jaar was het project klaar en bleek minder dan een procent van de munten te zijn afgekeurd. ‘De Munt heeft de machine nog een paar maanden laten staan voor eventuele calamiteiten. Daarna hebben we hem teruggekocht’, zegt Leideman. ‘De markt kent Demcon vooral van onze medische en hightechkennis. Sinds twee jaar hebben we een divisie die zich speciaal richt op industriële systemen. Dit systeem is een prima voorbeeld om te laten zien op beurzen.’ World of Technology & Science begin oktober had wat dat betreft de primeur.
