De verdienhorizon kruipt steeds dichterbij
Lucas Wintjes is vicepresident Sales Factory Automation bij Bosch Rexroth.
In vergelijking met Duitsland telt Nederland nog maar weinig algemene machinebouwers die seriematig ontwikkelen en produceren. Onze nationale machinebouw heeft zich voornamelijk gericht op nichemarkten en is daarmee uiterst succesvol. Denk aan ASML (wafersteppers), Moba (eiersorteerlijnen), Wemo (plaatbewerking), Hembrug (supernauwkeurige verspaningsmachines), Venco (systemen voor broed- en legkippen) en zo kunnen we nog wel even doorgaan. Die bedrijven leveren wereldwijd, zijn dominant in hun segment en produceren modulair (configure to order) en flexibel. Duitse machinebouwers zijn daar jaloers op, terwijl anderzijds Nederlandse machinebouwers met ontzag naar de Duitse machinereuzen kijken. Kun je het beste van deze werelden verenigen en is dat zinvol?
Duitsland heeft nu nog een aantal zeer grote OEM’s die producten en machines seriematig produceren. Maar dat gaat veranderen. Niet voor niets zijn het vooral de Duitsers (en daar is het fenomeen ook ontstaan) die zeer geïnteresseerd zijn in Industrie 4.0, gedragen door het internet der dingen. De verwachting is dat binnen een jaar al meer ‘dingen’ met elkaar over internet communiceren dan mensen. Met Industrie 4.0 wordt het mogelijk om rendabel te produceren vanaf seriegrootte 1. En door vervolgens veel van die one-offs te maken, produceer je toch weer seriematig. Automobielproducenten doen dit al en ook binnen de Duitse machinebouw wordt dit een steeds actueler thema. Want de grote concerns zien ook wel dat markten individualistischer worden en dat ze daar flexibeler op moet inspelen.
Nederlandse machinebouwers doen dit al jaren. Dat komt omdat ons kleine landje een beperkt afzetgebied vormt en we ons daarom wel moeten richten op de rest van de wereld. Automatisch betekent dit, dat we met vele verschillende wensen, normen en behoeften te maken hebben en dat dwingt ons om te denken in kleine seriegroottes (vanaf 1 stuks) en flexibele productie. Productconfiguratoren als add-in van intelligente 3D Cad-programma’s zijn daarom in Nederland populair, terwijl in Duitsland nog veel nieuw wordt ontwikkeld en engineer to product de boventoon voert.
Er is natuurlijk altijd al een verschil geweest tussen het technologiegedreven Duitsland en het handels/marktgedreven Nederland, maar dat neemt niet weg dat het verstandig is om goed naar elkaar te blijven kijken. In mijn ogen zou Nederland dus ook geïnteresseerder moeten zijn in Industrie 4.0. Daar wordt hier nog veel te sceptisch op gereageerd. Machinebouwers zouden ook meer moeten samenwerken. Dan word je als producerende natie slagkrachtiger, flexibeler en sterker. Multidisciplinaire, open communicatie is daarvoor noodzakelijk. Wellicht webgebaseerd, zodat het gelijk wereldwijd uitvoerbaar is en je sneller kunt ontwikkelen.
Waar we met z’n allen tegenaan lopen is dat de tijd ons ‘steeds sneller inhaalt’. Ging een product vroeger rustig een paar jaar mee, nu zien we al levensduur van een paar maanden (consumentenelektronica) tot twee à drie jaar (machines). De verdienhorizon komt steeds dichterbij te liggen en dat betekent nogal wat voor de totale keten, van ontwerp tot aftersales. Uiteraard hangt het er daarbij vanaf in welke markt je zit. Die van digitale camera’s en games is nu eenmaal nerveuzer dan die van verspaningsmachines. Voor beide werelden geldt echter dat de levensduur korter wordt en er steeds minder tijd is om de investering in ontwikkeling en productie terug te verdienen. Daarnaast moeten fabrikanten sneller reageren op de vraag en meer en betere opties bieden dan bij voorgaande producten. Want we zitten niet te wachten op iets nieuws, maar op iets beters.
RFID-toegangsbeveiliging nu nog makkelijker
Voor Identification and Access Management (I.A.M.) heeft Pilz het bedrijfsmoduskeuze- en toegangsautorisatiesysteem PITmode. Voor een onderdeel van dit systeem, de PITreader, heeft Pilz een RFID-transponder in kaart- en stickerformaat ontwikkeld. Alle varianten zijn vrij beschrijfbaar en rechten kunnen vastgelegd worden door gebruik te maken van de eenvoudig passende softwaretools.
Tegelijkertijd gaan we langzaam van een technologiegedreven tijdperk naar een marketinggedreven tijdperk, waarbij snelheid en gemak steeds belangrijker zijn. Zo zijn we eraan gewend dat we allerlei handige apps op onze smartphone hebben bijvoorbeeld om online boodschappen te bestellen. Binnenkort hoeft dat dankzij Industrie 4.0 ook niet eens meer, want dan heeft onze koelkast via het internet die boodschappen zelf al besteld op grond van ons gebruikersprofiel. Straks zullen ook machines in de fabriek via gebruikersprofielen (Industrie 4.0) worden aangestuurd en zelf hun materialen/grondstoffen, gereedschappen, besturingsupdates en servicebeurten bestellen. Dat gebeurt morgen nog niet, maar dat de productiewereld er over een paar jaar heel anders uit zal zien dan nu, daar ben ik van overtuigd.
