De Opschudbrigade

Twan Smetsers

31 mei 2019

Prins Constantijn was helder in zijn analyse: ‘In Nederland zijn we niet hard genoeg voor elkaar.’ Vaak spreekt de prins zich niet uit, maar eerder dit jaar in het FD leek de maat toch vol. Als speciaal gezant voor de Nederlandse startupgemeenschap legde hij de vinger op de zere plek, namelijk dat we constructieve hardheid missen. In Nederland zijn we te aardig voor elkaar. Hoe kan het dat een startup vijf jaar aan een robot sleutelt, maar zich nog nooit heeft afgevraagd hoe hij hem gaat verkopen? Gaat het om de robot of de data? Waar wordt de robot gebouwd en geproduceerd of laat je hem bouwen? Zulke vragen worden hier te weinig en te laat gesteld.

Twan Smetsers is managing partner bij ScaleUp Capital, dat financieringstrajecten verzorgt voor innovatieve ondernemers.

Waarom pakt een significant deel van de Nederlandse startup- en scale-up-ondernemers niet echt door? Voordat we deze vraag stellen, moeten we ons eerst focussen op de wat-vraag. Wat zorgt ervoor dat ondernemers niet doorpakken? Want als we echt een verandering willen, gaat de wat-vraag vooraf aan de waarom-vraag.

We zijn geen land van boven het maaiveld uitsteken. We hebben een stevige overheid die in staat is een veilig maatschappelijk vangnet te onderhouden waarbij je niet wordt uitgedaagd om het eens anders te doen, om eens buiten de comfortzone te stappen. Het is niet noodzakelijk en we redden ons zo ook wel. Onze open maatschappij biedt welvaart en vrijheid als houvast.

Natuurlijk kennen we de grote succesverhalen van Amerikaanse bedrijven en ondernemers die er vol voor zijn gegaan. Daarnaast is er een constante waarschuwing van dreiging uit Chinese hoek, waardoor we over een paar jaar volledig achter de feiten aan gaan lopen. Maar zet dat ons in beweging? Als startup- en scale-up-ondernemer in Nederland lijkt het nog altijd lastig om uit je comfortzone te stappen.

De route waarlangs een ondernemer zichzelf opwerkt, verloopt op hoofdlijnen hetzelfde. Na een briljant idee volgt de startupfase. Met wat tractie kom je in een fase die de meeste ondernemers als heel plezierig ervaren. De eerste groei gaat dan als vanzelf. Onderweg beginnen er echter hier en daar wat zaken mis te lopen en ontstaat de behoefte aan meer structuur. Dan gaat de startende ondernemer zich afvragen of dit wel is wat hij altijd heeft gewild. Hij moet uit zijn comfortzone om een echte scale-up te worden. Dit vraagt om harde keuzes die pijn kunnen doen. Wat zorgt ervoor dat je dan als ondernemer echt doorpakt?

Ondernemers laten zich niet zomaar adviseren. Alleen mensen die echt boven de stof staan, zijn in staat om jou als ondernemer op te schudden. De leden van ‘De Opschudbrigade’ zijn mensen die zonder blad voor de mond de ondernemer de maat kunnen nemen. Mannen en vrouwen met een bewezen trackrecord, zoals Annemarie van Gaal of Bob Hutten, die niet soebatten of willen pamperen. Het geeft ondernemers echt de kans ongezouten te horen wat ervaren ondernemers en investeerders denken van hun plannen. Het verschil met adviseurs is dat De Opschudbrigade geen langdurige relatie met de ondernemer hoeft en wenst op te bouwen.

Het ambitieniveau en de middelen die de overheid wil leveren, bepalen of Prins Constantijn wil doorgaan als kartrekker van de startupgemeenschap. En ook hier zien we weer dat de overheid wordt gevraagd het comfort te bieden. Een rare zaak wat mij betreft. Kies nou eens voor opschudding zonder vangnet. Welke ondernemer durft?