Cultuurverandering
Alexander Pil is hoofdredacteur van Mechatronica&Machinebouw.
Veertien procent van de Nederlandse industrie is bezig met Smart Industry. FME-voorzitter Ineke Dezentjé noemde het percentage tussen neus en lippen door tijdens de aftrap van het Smart Industry-initiatief eind januari. Het getal bleef hangen in mijn hoofd. ‘Al veertien procent’ werd ‘nog maar veertien procent’, zeker na de rondetafeldiscussie die Mechatronica&Machinebouw over het onderwerp organiseerde (zie editie 2 van 13 maart voor het uitgebreide artikel).
‘Als ondernemers nu in hun comfortzone blijven zitten en geen oog hebben voor de Smart Industry-beweging in Nederland en Europa, dan zijn ze binnen de kortste keren out of business’, waarschuwt Dezentjé. ‘Het gevaar is dat drie jongens op een zolderkamer iets ontwikkelen waardoor jouw bedrijf straks overbodig is.’ Voor mij ligt de nadruk daar op het woordje ‘overbodig’. Het is niet dat er een nieuwe concurrent opstaat die een mooier of beter product lanceert; er komen oplossingen aan waardoor de hele markt voor uw bedrijf straks is verdwenen. Kijk eens hoe Uber de taxiwereld op z’n kop zet. Weliswaar is dat een totaal andere sector, maar ook in de maakindustrie liggen dergelijke kenteringen op de loer. De Duitsers refereren niet voor niets aan de vierde industriële revolutie. Verstandige ondernemers zouden er dus goed aan doen regelmatig hun businessmodel tegen het licht te houden – Dezentjé adviseert elke maand een halve dag.
Dezentjé spreekt de ambitie uit om binnen vier jaar veertig procent van de Nederlandse industrie overtuigd te hebben. Dat moet haalbaar zijn als je bedenkt dat geen enkele sector aan de opmars van automatisering, robotisering en ict kan ontkomen. Sowieso schat ik dat heel wat technologiegeoriënteerde bedrijven onbewust al jaren bezig zijn met Smart Industry. Het is immers een logisch vervolg op de digitalisering die al decennia aan de gang is. Tencate en Almi (opnieuw, lees Mechatronica&Machinebouw 2, 2015) zijn daar goede voorbeelden van.
Aan de andere kant moeten we ervoor waken dat we niet te hard van stapel lopen en te veel pushen. In Duitsland is dat wel gebeurd. Het gevolg is dat de Mittelstand zijn hakken in het zand heeft gezet. ‘Onze gegevens verstopt in de cloud? Als straks onze internetverbinding niet werkt, kunnen we dus nergens meer bij. Dat gaat we mooi niet doen.’ VDW, de Duitse branchevereniging voor machinebouwers, onderneemt nu een charmeoffensief om haar achterban te laten ervaren wat de voordelen zijn van de nieuwe technologieën. Je moet bijvoorbeeld eerst een Baxter-robot hebben gevoeld om te weten dat hij op jou reageert en niet andersom.
In de kern is Smart Industry geen technologieroadmap. Technologie is slechts de enabler waarvan de grenzen continu worden verlegd. De problemen van vandaag zijn de oplossingen van morgen. Smart Industry is een cultuurverandering. ‘Van klassiek uitbesteden naar ondernemend samenwerken’, zoals John Blankendaal van Brainport Industries het omschrijft. We moeten af van de achter-het-gordijntje-mentaliteit. De term ‘early supplier involvement’ is wellicht wat besmet geraakt omdat het neigt naar sales – verkopers willen er vroeg bij zijn zodat ze het systeem naar hun hand kunnen zetten en meer kunnen afrekenen – maar juist door open samenwerkingen, in consortia en eerlijke ketens, komen we echt verder. Probeer niet elkaars vliegen af te vangen maar stap over je eigen trots heen.
RFID-toegangsbeveiliging nu nog makkelijker
Voor Identification and Access Management (I.A.M.) heeft Pilz het bedrijfsmoduskeuze- en toegangsautorisatiesysteem PITmode. Voor een onderdeel van dit systeem, de PITreader, heeft Pilz een RFID-transponder in kaart- en stickerformaat ontwikkeld. Alle varianten zijn vrij beschrijfbaar en rechten kunnen vastgelegd worden door gebruik te maken van de eenvoudig passende softwaretools.
Neem een voorbeeld aan Bosch Rexroth, Festo en Lenze. De Nederlandse vestigingen van die Duitse bedrijven bouwden voor World of Technology & Science een praktijkopstelling waarin ze ieder hun eigen specialisme en producten inbrachten en die via open standaarden met elkaar lieten communiceren. Die samenwerking deed wel wat wenkbrauwen fronsen op hun hoofdkantoren in Duitsland. Daar gaat het bij Industrie 4.0 toch vooral over standaardisatie en protocollen, en niet of nauwelijks over samenwerking en nieuwe businessmodellen, zoals bij het Nederlandse Smart Industry. Wat dat betreft, kunnen de Duitsers nog wel wat van ons leren.
Tijdens High-Tech Systems 2015 volgende week in ‘s-Hertogenbosch is een complete lezingensessie gewijd aan Smart Industry. Opiniemakers geven er hun visie, ondernemers vertellen over hun praktijkervaringen. Schrijf u hier in.
