Chuck del Prado: missie volbracht?
Chuck del Prado treedt terug als ceo bij ASM International, het bedrijf dat zijn vader Arthur heeft opgericht. Heeft hij hem trots gemaakt?
Elke zoon die zijn vader opvolgt in het familiebedrijf heeft veel te bewijzen. Aan zichzelf en zijn vader, maar misschien vooral aan de buitenwereld. Zelfs als het nooit hardop wordt gezegd, zullen er altijd vermoedens zijn dat junior de baan misschien niet zou hebben gekregen als papa niet aan de touwtjes had getrokken.
Bij Chuck del Prado werd zijn leiderschap echter vrijwel onmiddellijk openlijk in twijfel getrokken nadat hij het roer van zijn vader had overgenomen bij ASM International (wat natuurlijk niet echt een familiebedrijf is). Pas na een uitspraak van het Hooggerechtshof kreeg hij de kans om zichzelf te bewijzen. Als we terugkijken op zijn leiding de afgelopen tien jaar, is echter duidelijk dat Chuck del Prado uit het goede hout gesneden is.
Del Prado studeerde Industrial Engineering en Technology Management. Na verschillende functies bij IBM en ASML trad hij in 2001 in dienst bij ASMI. Hij leerde het bedrijf en zijn klanten kennen in een verkoop- en marketingpositie, maar hij kreeg het echt voor de kiezen toen hij in 2003 werd aangesteld als algemeen manager van ASM America. Deze divisie bedient een van de meest veeleisende halfgeleiderproducenten ter wereld: Intel.
Dit alles moet echter een makkie zijn geweest in vergelijking met de eerste jaren van zijn ceo-schap. Chuck verving zijn vader Arthur in maart 2008, aan de vooravond van de financiële crisis, en te midden van een nieuw smerig conflict met activistische aandeelhouders dat zijn weerga niet kent in de Nederlandse bedrijfsgeschiedenis.
Zand in de motor
Eerder leek vader Del Prado met succes weerstand te hebben geboden aan de eisen van hedgefonds Mellon om ASM Pacific Technology – een winstgevende backenddochteronderneming van ASMI – te verlossen van de noodlijdende frontendactiviteiten van het moederbedrijf. Zowel senior als zijn zoon waren hier fel op tegen en probeerden in plaats daarvan de opbrengsten van de backend te benutten om de frontend zijn weg terug naar winstgevendheid te laten innoveren. Het probleem raakte een openliggende zenuw, want twee decennia eerder hadden bankiers senior gedwongen afscheid te nemen van een ander bedrijf dat hij was begonnen: ASM Lithography.
Maar Mellon – later bekend als Fursa – had zijn zinnen erop gezet om zijn investering snel te gelde te maken. Slechts een paar weken na de aandeelhoudersvergadering van 2007, toen Chuck werd aangesteld als ceo, beschuldigde het hedgefonds ASMI van het overtreden van de regels van de corporate governance door de zoon van de oprichter aan te stellen als directeur. Deze aantijgingen zou het vele malen herhalen, ook openlijk. Het in twijfel trekken van Chuck als leider werd een belangrijk element in de inspanningen van Fursa om het bedrijf op te splitsen. Eerlijk gezegd, had ASMI natuurlijk kunnen weten dat het zijn vijanden een gouden kans bood door de ceo-positie in de familie te houden.
Fursa had een krachtige partner: Applied Materials, de veel grotere concurrent van ASMI die de boot in atoomlaagdepositie (ald) had gemist. ASMI werkte sinds 1999 aan deze geavanceerde techniek met Intel, met als doel de high-k metalen gates te bouwen die de processorgigant hard nodig had om te voorkomen dat transistors te veel stroom lekken. De inspanning bleek succesvol, waardoor er een volledig nieuwe business ontstond binnen de chipmachinemarkt – een business met veel potentie, zoals bleek uit de interesse van Applied.
Voor Applied was het een buitenkansje. Als Fursa erin slaagde de frontend te isoleren, zou het een koopje zijn om in te lijven. Op zijn beurt zou Applied Fursa van voldoende munitie kunnen voorzien om andere aandeelhouders te beïnvloeden.
De partners deden geen enkele moeite om hun samenwerking te verbergen. Fursa had zelfs een team van voormalige Applied-managers in dienst om het ASMI-management aan te vallen. ‘Het is verbazingwekkend om te zien hoeveel informatie kan worden verzameld door een groep externe experts’, merkte Arthur del Prado ooit sarcastisch op na een vijandige presentatie door een van Applieds handlangers.
Met steun van een paar andere investeerders waren Applied en Fursa van plan om hun eigen mensen in de directie van ASMI te krijgen en door te zetten met de scheiding van frontend en backend. ASMI slaagde erin dit te voorkomen, maar alleen via een extreme maatregel: het mobiliseerde een stichting die werd opgericht om vijandige overnames te voorkomen. Tijdens de aandeelhoudersvergadering van 2008, drie maanden nadat Chuck del Prado het stokje had overgenomen, lichtte de stichting een optie op preferente aandelen en gooide zo zand in de motor van zijn belagers.
Intel schiet te hulp
Hoewel Chuck del Prado de slag had gewonnen, had hij geen reden voor een feestje. Hij had het tenslotte niet op eigen kracht overleefd. De interventie van de stichting had zijn autoriteit en controle over het bedrijf in feite alleen maar verzwakt.
En het gevecht was zeker nog niet afgelopen. Na de mislukte coup in mei 2008 deed Applied een formeel bod op de frontendactiviteiten van ASMI, waardoor het conflict – zij het tijdelijk – in de ijskast kwam te staan. Toen de omvang van de financiële crisis later dat jaar duidelijk werd, trok Applied zijn bod in en nam Fursa, samen met pensioenfonds Hermes, opnieuw de wapens op.
Ondertussen was de positie van ASMI ernstig verzwakt. Omdat het bedrijf door de recessie een dramatische daling van de bestellingen kende, leek de hoop om de frontend op korte termijn winstgevend te maken onwaarschijnlijker dan ooit. Bovendien zorgden de voortdurende aanvallen voor onenigheid in de gelederen van ASMI. En Chuck had natuurlijk niet hetzelfde gezag als zijn vader.
De broodnodige steun kwam in 2009 uit onverwachte hoek, toen de investeringstak van Intel een belang in ASMI nam. Hoewel het geen vreemde stap was gezien de cruciale rol die het Nederlandse bedrijf speelde bij de realisatie van high-k gatetransistoren, is de Amerikaanse processorfabrikant normaal gesproken uiterst geheimzinnig over zijn toelevernetwerk. Tot op de dag van vandaag mag zelfs de facto monopolist ASML niet vermelden dat Intel een van zijn klanten is. Een woordvoerder van Intel Capital verklaarde echter dat Intel wilde dat ASMI zonder afleiding concurrerende technologische oplossingen kon blijven bedenken.
Vanaf dat moment begon het geleidelijk aan te verbeteren voor ASMI, tenminste voor wat betreft de activistische beleggers. Fursa en Hermes gingen onverdroten verder en sleepten ASMI naar de rechtszaal, waar ze betoogden dat de tussenkomst van de stichting op de aandeelhoudersvergadering illegaal was. Het Handelshof ging akkoord, maar het Hooggerechtshof verwierp het vonnis.
Vervolgens gooiden de beleggers het over een andere boeg en stelden dat ze niet goed door het bedrijf waren geïnformeerd. Dit werd verworpen door het Handelshof en, na hoger beroep, ook door de Hoge Raad. ‘Daarom is de door ASMI te volgen strategie in principe een zaak van het management, en het is aan het management om onder toezicht van de raad van commissarissen te beoordelen of en in hoeverre het wenselijk is om met externe aandeelhouders te overleggen’, verklaarde de rechter in 2012, waarmee er een einde kwam aan de aanvallen van Fursa en Hermes op ASMI en Del Prado.
Eind goed …
Terwijl de advocaten elkaar in de rechtbank bestreden, was Del Prado druk aan de slag om ASMI overeind te houden. Bij een grote herstructurering werd bijna een kwart van het frontendpersoneel ontslagen. Het bedrijf verkocht kleine activiteiten en de notoir onafhankelijk opererende divisies over de hele wereld werden ondergebracht in een matrixorganisatie. De productie van alle componenten – behalve de zeer specialistische – werd gecentraliseerd in Singapore of uitbesteed. De enige divisie die grotendeels ongeschonden bleef, was ASM Genitech Korea, dat werkte aan een strategisch – en uiteindelijk succesvol – ald-project met geheugenmaker Samsung. Bovendien begon het bedrijf de lijn van moderne corporate governance te volgen.
De inspanningen wierpen hun vruchten af. Vanaf 2010 krabbelde ASMI – uiteraard met inbegrip van haar ASMPT-dochter – weer uit het rood. De frontend bleef tot 2013 de resultaten drukken, maar begon vanaf dat moment bij te dragen aan de winst. In de periode 2013-2018 vervijfvoudigde de frontendomzet en in 2018 genereerde het een winst van 109 miljoen euro. ASMI’s aandeel groeide van 2008 tot 2018 met een factor 8,4, die van ASMPT met 1,6.
Duidelijk is dat de innovatiestrategie van senior een doorslaand succes was in de handen van junior. Hoe bevredigend moet het voor Chuck del Prado zijn geweest om het belang van ASMI in ASMPT te verminderen, te beginnen in 2013 en daarna opnieuw in 2017. Zijn vader zou trots zijn.
