Blockchain biedt kansen in hightech
Eddy Allefs is senior business developer bij Nobleo Technology en verbonden aan een aantal hightech startups in Brainport.
Blockchaintechnologie wordt vandaag de dag vaak genoemd als een van de disruptieve technologieën die ons leven de komende jaren in een sneltreinvaart zullen veranderen. Meest bekende toepassingen van de technologie vind je in de financiële wereld, met bitcoin als koploper. Maar blockchaintechnologie is ook daarbuiten toepasbaar.
Simpel gezegd, is een blockchain een onvergankelijk, fraudebestendig en gedistribueerd grootboek met gegevens, dat kan worden gebruikt voor het opslaan van informatie-assets. Een asset is typisch iets dat een waarde vertegenwoordigt: cryptografische contracten zoals transacties met bitcoins, maar ook officiële documenten die moeten worden ondertekend. Een ander voorbeeld van assets zijn parameters van een product, zoals de voertuighistorie van een auto tussen productie en demontage.
De technologie kent een aantal mechanismen om een aangevraagde transactie in het gedistribueerde grootboek door meerdere andere deelnemers in de blockchain te laten goedkeuren. Daardoor is er geen noodzaak meer om een onafhankelijke derde partij te betrekken. In geval van financiële transacties vervalt de bank, voor de officiële documenten de notaris, en in het voorbeeld van de voertuighistorie de RDW en het postagentschap. Zo doorredenerend, zou de blockchaintechnologie ook disruptieve partijen als Uber en Airbnb op hun beurt weer overbodig kunnen maken.
Op diverse plaatsen worden blockchains reeds in praktijk gebracht. Vanuit een bestaande keten van autodealers, -reparateurs en -leasebedrijven is Carfix uit Estland bezig met een vehicle lifecycle blockchain (www.vlb.io). Een andere praktijktoepassing zien we in de decentrale opwekking van energie met zonnepanelen en windmolens. In zogeheten microgrids wordt zonder tussenkomst van energiebedrijven de in een straat of wijk opgewekte energie met andere, lokale opwekkers en verbruikers verhandeld. Daarbij kan kilowattuur de rekeneenheid blijven en hoeft er niet in euro of bitcoin te worden omgerekend. Valuta komen pas in beeld als het microgrid buiten de eigen systeemgrenzen energie gaat in- of verkopen.
Een vaak genoemde blockchaintoepassing is de complexe en internationale toeleverketen van onderdelen en halffabricaten die zo typisch is voor de hightech maakindustrie. Oem’s en maakbedrijven zijn reeds met elkaar verbonden in complexe ketens die zich kenmerken door low volume, high mix. De besturing gebeurt nu nog vooral handmatig door planners, inkopers en werkvoorbereiders. Blockchaintechnologie kan voordelen brengen doordat het de uitwisseling van actuele statusinformatie door de hele keten automatiseert. Daarmee worden de oem aan het eind van de keten en de onderdelenleverancier aan het begin, plus alle partijen daartussen, in maximale transparantie met elkaar verbonden. Analoog aan de toepassingen in de financiële wereld kan de technologie bijdragen aan de totstandkoming van een productieopdracht, het onder versiebeheer uitwisselen van technische gegevens zoals specificaties, tekeningen en testbladen, en de facturatie voor geleverde producten, documenten en diensten.
Ook in de fabriek zijn blockchaintoepassingen denkbaar. Stelt u zich een slimme fabriek voor gevuld met productiemachines, testsystemen en robots die elk een deelbewerking kunnen uitvoeren. Voor sommige bewerkingen zijn op het oog identieke machines aanwezig, zoals meerdere vijfassige cnc-machines of lasrobots. De specificaties van het (deel)product en de machines die op dat moment beschikbaar zijn, zullen bepalen welke machines daadwerkelijk worden ingezet. In dergelijke fabrieken zal elk eindproduct een unieke route door de fabriek hebben afgelegd.
Elk product moet natuurlijk wel aan de vooraf bepaalde specificaties voldoen. Daardoor wordt het van belang om de versie van de gebruikte documentatie, softwarereleases, machinespecificaties, daadwerkelijke productietijd, gevonden afwijkingen en kalibratiegegevens als asset bij het eindproduct en bij de productieorder te bewaren. Bij het lifecyclemanagement van zowel de gebruikte machines als het geproduceerde product zal deze asset dan worden toegepast in aansluitende blockchains binnen en buiten de fabrieksmuren.
