‘Bereid je voor op frustraties en onthoud: het wordt beter’

Zelfs voor de meest cultuurbewuste expats kan de Nederlandse directheid op de werkvloer een schok zijn. Volgens ASML-ontwerpingenieur Marco Allegri, die vanuit Italië toetrad tot de Nederlandse werkcultuur, kan de overgang de nodige frustraties opleveren. Maar, zegt hij, als je eenmaal weet waar het vandaan komt, leer je de typisch Nederlandse communicatiestijl waarderen.

Collin Arocho
23 april 2021

Toetreden tot de Nederlandse beroepsbevolking kan een uitdaging zijn, vooral als je uit een ander land komt. Hoewel sommige culturele normen snel duidelijk zijn, of makkelijk aan te leren en te begrijpen zijn, kunnen andere een beetje schokkend of zelfs frustrerend zijn voor mensen die net komen kijken. In de Nederlandse werkcultuur hoef je alleen maar naar de communicatie te kijken. Dat is niet zozeer een probleem vanwege mogelijke taalbarrières, want Nederlanders spreken meestal een aantal talen op redelijk tot goed niveau, maar wel wat betreft hun communicatiestijl. De ‘Nederlandse manier’ kan weleens pijn doen.

‘In Nederland mag je altijd je mening geven, maar je moet wel de feiten en het bewijsmateriaal klaar hebben’, aldus de Italiaanse expat Marco Allegri. Foto: Marco Allegri

‘Werken in Nederland is voor mij een relatief soepele overgang geweest’, zegt Marco Allegri, een mechanisch ontwerpingenieur die bij ASML ging werken nadat hij vanuit Italië naar België was verhuisd. ‘ASML heeft alles in het werk gesteld om mij en andere expats de nodige hulp, middelen en een aantal onboarding-activiteiten te bieden zodat we vanaf het begin deel uitmaakten van het team.’ Ondanks die positieve start bij het bedrijf moet ook Allegri toegeven: er zijn zeker een paar culturele verschillen.

‘In vergelijking met mijn vorige baan in Italië heb ik gemerkt dat het Nederlandse bedrijfsleven een zeer no-nonsensebenadering van het werk heeft, met extreme aandacht voor het proces, de procedures en de details. Dat was allemaal nogal nieuw voor me. Ik heb ook gemerkt dat deze down-to-businessbenadering in Nederland vaak resulteert in communicatie of feedback die zowel direct als nogal hard is.’

How to be successful in the Dutch high tech work culture

Ben je nieuw in Nederland en in de war door de Nederlandse bedrijfscultuur? Deze intensieve bootcamp geeft je alle inzichten, praktische soft skills en het zelfvertrouwen dat je nodig hebt om het meeste uit je carrière in Nederland te halen.

Bewijsmateriaal

Kan hij zich zo’n specifiek moment voor de geest halen? ‘Zeker. Het was de eerste keer dat ik directe feedback kreeg van mijn vorige teamleider’, herinnert Allegri zich. ‘We zaten in een vergadering en hadden een discussie toen hij me plotseling onderbrak, bijna halverwege mijn zin. Hij was het totaal niet met me eens en ging er volledig tegenin. Daar was ik helemaal niet aan gewend en ik durfde niet te reageren of weerwoord te bieden. Wat moest ik überhaupt zeggen?’

Volgens Allegri zouden mensen in Italië 90 procent van de tijd waarschijnlijk niet de confrontatie aangaan. En als ze het al zouden doen, dan zou dat begeleid gaan met allerlei aardigheden en beleefdheden. ‘Je zou kleine stapjes zetten en verzoeken of je iets kon toevoegen, of vermelden dat je een ander perspectief te bieden had, maar je zou het nooit op zo’n directe manier doen’, zegt Allegri. ‘In de Nederlandse cultuur daarentegen wordt het van je verwacht. Zelfs als jouw mening in tegenspraak is met die van je baas of manager, willen ze dat je je uitspreekt. Maar je moet er wel voor zorgen dat je ondersteunende feiten en bewijsmateriaal klaar hebt. Dat is wat mensen hier drijft. In Italië is het erg hiërarchisch. Zelfs als de baas ongelijk heeft, heeft hij gelijk – omdat hij zegt dat hij gelijk heeft en omdat hij de baas is. Er is nauwelijks ruimte voor discussie en het zou al helemaal nooit zo direct zijn.’

Training

Die eerste ervaring was een echte eyeopener voor Allegri. Terwijl hij doorgroeide binnen zijn functie en binnen het bedrijf, zag hij dat dit soort communicatiestijl door bijna al zijn collega’s werd gebezigd, vooral de Nederlandse. ‘Weet je, in het begin is het echt een schok. Maar zo wordt het hier gedaan, en ik ben er echt van gaan genieten. Door die directe communicatie krijg ik een duidelijk beeld van hoe de zaken ervoor staan, wat er moet gebeuren en hoe ik dit kan bereiken’, aldus Allegri. ‘Het is nooit persoonlijk, het zijn altijd de feiten eerst. Als je gegevens hebt om je mening te onderbouwen, kun je er zeker van zijn dat de mensen ervoor openstaan en zullen luisteren naar wat je te zeggen hebt. Voor mij is dat een nieuw inzicht.’

Voor Allegri was er nog een andere uitdaging met betrekking tot de directe Nederlandse communicatie. Met zijn culturele achtergrond was het geven van dit soort feedback voor hem namelijk geen eenvoudige taak. Daarom meldde hij zich aan voor de training ‘How to be successful in the Dutch high-tech work culture’ van High Tech Institute. ‘Deze training gaf me een heel goed theoretisch overzicht van waarom Nederlanders op deze manier communiceren. De informatie met verreweg de meest impact was het leren geven van dit soort directe feedback en het leren omgaan met het grote aantal belanghebbenden tijdens vergaderingen en in ons dagelijkse werk’, benadrukt Allegri.

How to be successful in the Dutch high tech work culture

Ben je nieuw in Nederland en in de war door de Nederlandse bedrijfscultuur? Deze intensieve bootcamp geeft je alle inzichten, praktische soft skills en het zelfvertrouwen dat je nodig hebt om het meeste uit je carrière in Nederland te halen.

Advies

‘Het meest nuttige aspect van de training was om te leren hoe ik mijn feedback kon structureren, om er zeker van te zijn dat ik de bal speel en niet de man. Ook interessant waren de technieken voor het omgaan met meningsverschillen tussen belanghebbenden of het beïnvloeden van belanghebbenden en het creëren van buy-in vanuit een positie zonder macht. Dit was echt verhelderend en legde opnieuw de nadruk op het gebruik van feiten, gegevens en cijfers om ideeën te ondersteunen. Dat staat centraal in communiceren in Nederlandse stijl. Ik vond het vooral nuttig om de theorie via oefeningen en scenario’s in de praktijk te brengen. Ik had graag gezien dat we er nog meer hadden kunnen doen, want het is iets dat ik vandaag nog steeds in mijn werk toepas.’

Welk advies zou je geven aan andere expats die in Nederland willen werken? ‘Soms hebben Nederlanders moeite om zichzelf in andermans schoenen te plaatsen. Je moet niet vergeten dat ze zijn opgegroeid met de ‘Nederlandse manier’, die ik overigens echt ben gaan waarderen en waar ik zelfs de voorkeur aan geef. Maar soms missen ze het perspectief van de andere kant’, antwoordt Allegri. ‘Dus mijn advies aan andere expats die in de Nederlandse hightech komen werken, is vrij simpel. Bereid je erop voor dat je gefrustreerd zult raken. Bereid je ook voor op tonen die hard klinken en procedures die eindeloos lijken. Maar probeer ook te onthouden: het wordt veel beter. Het is gewoon de manier waarop de dingen hier worden gedaan, en dat heeft mij zeker geen windeieren gelegd.’