ASML’s groeiplanning is geen exacte wetenschap

Tijdens de presentatie van de eerstekwartaalcijfers gaf ASML meer informatie over zijn ambitie om de productie nog verder op te voeren. De fabrikant van halfgeleiderapparatuur is in gesprek met partners in de toeleverketen om de capaciteit te garanderen om tegen 2025 zeshonderd duv- en negentig 0,33-NA euv-systemen per jaar te kunnen verschepen – een aanzienlijke stap omhoog in vergelijking met de vorige ambitie, die slechts zeven maanden geleden werd aangekondigd. Dat plan omvatte 375 duv- en zeventig ‘gewone’ euv-tools per jaar.

Topman Peter Wennink legde uit dat dat vorige plan was gebaseerd op marktinformatie die nu ongeveer een jaar oud is. Sindsdien is de zichtbaarheid toegenomen. ‘Onze klanten delen nu plannen voor capaciteitsverbetering op veel langere termijn, die zich uitstrekken tot de periode 2024-2025’, aldus Wennink.

ASML heeft ook een duidelijker beeld kunnen krijgen van wat die vraag drijft. In de high-end, lithografisch gezien, nemen de die-afmetingen toe. ‘Dit heeft te maken met het feit dat de klokfrequenties van devices worden verlaagd om energie-efficiënter te zijn. Dit heeft echter ook gevolgen voor de prestaties. Hoe compenseer je dat? Door meer transistoren toe te voegen. Als je meer transistoren hebt, heb je meer vierkante millimeter silicium nodig’, zei Wennink.

Bovendien is er op de middellange termijn wat Wennink het ‘technologische soevereiniteitsvraagstuk’ noemde – de vraag die voortvloeit uit overheidsstimulansen om de productie van halfgeleiders te reshoren. ‘Dit helpt onze toonaangevende klanten om sneller fabcapaciteit op te bouwen.’

En ten slotte is er een enorme vraag naar halfgeleiders op basis van meer volwassen lithografietechnieken waarvoor de meest geavanceerde scanners van ASML niet nodig zijn – droge duv (ArF of KrF) is doorgaans meer dan goed genoeg. Deze omvatten power-ic’s, sensoren en microcontrollers. Niet-halfgeleidertoepassingen zoals displays voor virtual reality-brillen en fotonische devices zijn ook in opkomst.

‘Onlangs ontmoette ik een directeur van een zeer groot industrieel conglomeraat. Hij vertelde me dat ze wasmachines kopen om de halfgeleiders eruit te halen om ze in industriële modules te stoppen. Halfgeleidertechnologie die vijftien, twintig, vijfentwintig jaar oud is, wordt nu overal gebruikt. Het wordt allemaal gedreven door iot-achtige toepassingen’, vertelde Wennink. ‘Bijna elke klant aan wie we ooit een machine hebben verkocht, komt naar ons voor een duv-tool – met name droge duv.’

Ups en downs

Deze klanten zullen geduld moeten hebben. Als ze vandaag een tool bestellen, krijgen ze die pas in de tweede helft van volgend jaar. ASML zou dit jaar zeshonderd duv-systemen kunnen verkopen als het de capaciteit had om ze te produceren, en Wennink zei dat hij al blij zou zijn met 60 procent daarvan. Dat zou neerkomen op 360 tools. De huidige achterstand bevat ‘iets meer dan’ vijfhonderd machines en de laatste tijd zijn er naar schatting zestig duv-tools per kwartaal verscheept. ASML verwacht dat de doorlooptijd terug naar de negen maanden zal gaan zodra de capaciteit is opgevoerd.

Wennink denkt echter niet dat de halfgeleiderindustrie in 2025 meteen alle capaciteit zal absorberen. ‘Het kan zijn dat we in 2025 niet alles meteen nodig hebben. Maar het zal zeker het geval zijn in de tweede helft van het decennium – in 2026, 2027 of 2028. We willen in 2025 klaar zijn voor de rest van het decennium.’ Het opbouwen van capaciteit heeft ook een doorlooptijd, benadrukte de ceo, die op dit moment voor chipmakers relevanter is dan de ‘gewone’ doorlooptijd bij het bestellen van apparatuur.

Wennink maakt zich niet druk over scenario’s waarin de vraag plotseling daalt, bijvoorbeeld als reactie op ongunstige macro-economische ontwikkelingen, terwijl ASML nog volop aan het opschalen is. Zelfs als 35 tot 40 procent van de vraag in 2023 verloren zou gaan, zou het Veldhovense bedrijf nog altijd op maximale capaciteit draaien – en meer tools verschepen dan dit jaar de deur uit gaan. Wenninks boodschap aan investeerders: er kunnen ups en downs zijn in de toekomst, maar het grote plaatje is een markt die groeit van 595 miljard dollar vorig jaar tot 1 biljoen dollar rond 2030.

Financieel bijspringen

ASML’s leveranciers hebben zich geschaard achter de nieuwe capaciteitsdoelstelling en werken nu plannen uit om deze te realiseren, vertelde Wennink. ‘Het is echt een kwestie van hen de plannen laten maken om dat productieaantal daadwerkelijk te bereiken binnen het tijdsbestek dat we hebben gevraagd. Ze moeten vierkante meters bouwen, fabrieken inrichten, mensen inhuren, gespecialiseerde machines bestellen. Dat heeft allemaal bevestiging nodig van hun toeleverketens. Ze moeten vergunningen krijgen en bouwvakkers vinden. Het is allemaal heel praktisch.’

ASML is eventueel bereid om financieel bij te springen. ‘Als een leverancier tegen een financieel plafond aanloopt, kunnen we misschien helpen. Dat is niet om het risico weg te nemen, maar om ervoor te zorgen dat mensen sneller werken. Ik denk dat dat zou kunnen gebeuren. Maar over het algemeen zijn onze leveranciers groot genoeg om hun eigen capex te betalen. Dus ik denk niet dat dat een groot probleem gaat worden.’

Leveranciers zullen naar verwachting in de tweede helft van het jaar verslag uitbrengen en ASML zal in het vierde kwartaal een update geven over de voortgang.