ASML laat crisisjaar achter zich met goed gevuld orderboek
Het is geen verrassing dat ASML 2009 afsluit met een verlies, maar dat komt vooral op het conto van de eerste helft van het jaar. Inmiddels schrijft de machinebouwer alweer twee kwartalen op rij een bescheiden winstje. Een blik op het orderboek wijst uit dat die stijgende lijn verder omhoog buigt. Het tweede kwartaal van dit jaar verwacht het bedrijf weer een ’ouderwets‘ omzetniveau te draaien, maar komende uit een diep dal zal het nog een hele klus worden om de productie op te schroeven.
ASML draaide afgelopen jaar een omzet van 1596 miljoen euro, 46 procent minder dan het jaar ervoor, en moest er 151 miljoen euro op toeleggen. Hoewel eind 2008 het startpunt vormde van een dramatische economische neergang, was dat jaar nog goed voor een winst van 322 miljoen euro. Het vierde kwartaal van 2009 behaalde ASML een omzet van 581 en een winst van 50 miljoen euro, iets meer dan de 555 respectievelijk 20 miljoen euro in de driemaandelijkse periode ervoor.
De stijgende lijn tussen de coördinaten van K3 en K4 zijn echter nog maar het begin. De afgelopen drie maanden haalde ASML veertig nieuwe orders binnen, die bij elkaar een waarde vertegenwoordigen van 956 miljoen euro. In totaal hebben de Veldhovenaren nu orders voor 69 systemen staan, waarmee 1853 miljoen euro gemoeid is. Op basis van dat backlog verwachten ze in het eerste kwartaal 700 miljoen euro en het tweede kwartaal 950 miljoen euro omzet te draaien. Dat laatste bedrag is van het niveau van voor de crisis.
’We sluiten een uitdagend jaar af met een cashflow uit operationele activiteiten, met een meer efficiënte organisatie en een sterkere productportfolio‘, aldus een tevreden CEO Eric Meurice, verwijzend naar een kostenbesparingsprogramma dat ASML vorig jaar implementeerde en de ramp-up van de midrange XT:1950Hi- en toprange NXT:1950i-scanners. Ook heeft het EUV-ontwikkelprogramma geen schade opgelopen en staan de lichten op groen om in de tweede helft van dit jaar de eerste preproductiesystemen naar klanten te verschepen. Aan de positieve noten had Meurice nog kunnen toevoegen dat het marktaandeel van zijn bedrijf flink groeit – zelfs harder dan gedacht, aldus Barclays Capital. Ook wist ASML drie nieuwe klanten binnen te hengelen.
Meurice zei te denken op termijn door te kunnen groeien naar een omzet van vijf miljard euro per jaar, al moest hij erkennen de hete adem van Nikon weer in de nek te voelen. Grote spelers als Intel en Samsung zijn wel gecharmeerd van de nieuwste Japanse immersiescanners, die zich in de praktijk echter nog niet heeft bewezen. Meurice zei een marktaandeel van meer dan 80 procent niet natuurlijk te vinden. Hij verwacht er daarom op den duur weer wat van te moeten inleveren.
Go! Go! Go!
Drijvende kracht achter het herstel is met name het geheugensegment, dat zich met geavanceerdere immersiemachines voorbereidt op weer een verkleiningsslag. ASML‘s belangrijkste klantenkring, de DRam-fabrikanten, kwamen vorig jaar weer in de zwarte cijfers terecht na een langdurige uitputtingsslag waarin overcapaciteit de chipprijzen sterk drukte. Terwijl deze sector zich opmaakt naar een overstap naar 45 nanometer, verwacht het Amerikaanse marktonderzoeksbureau Databeans een groei van 28 procent dit jaar.
Naast DRam-bedrijven melden zich ook flashmakers bij ASML om naar 32-nanometerchips over te kunnen stappen. Dit segment zal in 2010 met 31 procent flink groeien, denkt Databeans. Ten slotte klopten ook foundry‘s weer aan in Veldhoven, maar zij hebben vooral behoefte aan meer capaciteit.
Zowel de geheugen- als foundrysector profiteren van gedegen verkopen van pc‘s, smartphones en kleine draagbare computers, waar ondanks de crisis relatief veel vraag naar bleef en blijft. Geschrokken chipmakers hadden begin 2009 preventief in hun capaciteit gesneden – meer dan nodig, naar nu blijkt. ’Onze klanten zitten niet meer in wait and see-modus, maar in go! go! go!-modus‘, zegt CFO Peter Wennink in een videostatement op ASML‘s website. Aan een voorspelling voor 2010 wilde hij zich niet wagen, maar ’de richting die we inslaan is best goed en een duidelijk eind aan het slechtste jaar in de historie van ons bedrijf.‘
Om de toenemende bestellingen op tijd te kunnen leveren, heeft ASML meer mankracht nodig. Eind 2008 stootte het bedrijf zo‘n duizend flexkrachten af, maar inmiddels zijn er weer tussen de 350 en 400 mensen aangenomen. ’Komende uit zo‘n diep dal zal het een uitdaging worden om op tijd te leveren‘, aldus Wennink. ’Dat heeft niet alleen met personeel te maken, maar ook met de toeleveringsketen. Ook onze leveranciers hebben immers zware klappen te verduren gehad. Daarnaast zitten we nog in de leercurve van onze nieuwste technologie.‘ ASML heeft de geplande levering van enkele machines in maart al een maand vooruit moeten schuiven, maar ’dat is normaal in een big upturn als deze‘, aldus Wennink.
Hoewel alle pijlen naar boven lijken te wijzen, gaan nog niet alle remmen los. ’We moeten op ons tellen blijven passen. De wereldeconomie is nog niet gezond‘, zei Wennink, die niet van een structureel herstel durfde te spreken. Het kostenbesparingsprogramma ter waarde 260 miljoen euro dat ASML vorig doorvoerde, wordt dan ook niet volledig teruggedraaid. ’We hebben altijd gezegd dat we bij een herstel slechts 25 procent van die bezuinigingen ongedaan zouden maken. We gaan niet verder snijden, maar in 2010 blijft 75 procent van ons programma van kracht.‘
