41 miljoen voor duurzame Waalse vliegtuigbouwindustrie
Op voorstel van de Waalse minister van Economie en Onderzoek Willy Borsus heeft de Waalse regering beslist om een partnership op te zetten voor een ambitieuze en duurzame vliegtuigbouwindustrie in Wallonië. Om de eerste achttien maanden onderzoek te financieren, zal een subsidie van 41,42 miljoen euro worden vrijgemaakt.
De Covid-19-crisis heeft een grote impact op de hele Belgische economie, maar de vliegtuigbouwsector ondervond meteen de gevolgen doordat zo’n 80 procent van de vluchten werd geschrapt. De vliegtuigbouw, die het in 2019 al te verduren kreeg toen de Boeing B737 Max aan de grond werd gehouden, is daardoor absoluut een van de sectoren die het zwaarst door de crisis werd getroffen.
Vóór de crisis liet de markt van de vliegtuigbouw een jaarlijkse groei van 4,6 procent optekenen, en volgens specialisten zouden tussen 2020 en 2030 zo’n 22 duizend nieuwe vliegtuigen worden gebouwd, met name om te oude en te vervuilende toestellen te vervangen.
Als gevolg van de crisis verwachten de Waalse spelers twee heel moeilijke jaren en een afname van de bedrijvigheid met 25 tot 50 procent in de komende tien jaar. ‘Onze technologische vliegtuigbouwindustrie wordt bedreigd en er zijn sterke maatregelen nodig om haar overleving en haar transitie te verzekeren’, verklaart minister Borsus.
Bovendien zal ook de vliegtuigbouw moeten voldoen aan de Europese milieudoelstellingen: koolstofneutraliteit tegen 2050. In die context stellen de motorenfabrikanten ambitieuze technologische roadmaps op die baanbrekende onderzoekselementen bevatten om die transitie te versnellen.
En in Wallonië?
De Waalse vliegtuigbouwsector bestaat hoofdzakelijk uit mkb’ers rond enkele grote ondernemingen. Die kleine en middelgrote ondernemingen worden rechtstreeks getroffen door de crisis. Wanneer de grote ondernemingen met dergelijke moeilijkheden worden geconfronteerd, is het bovendien onvermijdelijk dat alle mkb’ers in het ecosysteem van die ondernemingen zware klappen krijgen.
Door de crisis hebben sommige grote bedrijven 30 tot 50 procent (of zelfs meer) van hun personeel in werkloosheid moeten plaatsen, ook ingenieurs en technici van hoog niveau. De investeringen en uitgaven op het vlak van r&d zijn aanzienlijk verminderd. Er is dan ook een groot risico dat dit hooggekwalificeerde personeel wegtrekt naar andere sectoren of naar het buitenland, met grote gevolgen voor de levensvatbaarheid van de ondernemingen.
De Covid-19-crisis is een heuse ramp, maar tot op zekere hoogte kan ze ook worden beschouwd als katalysator om milieuvriendelijker vliegtuigen van de nieuwe generatie op de markt te brengen. Daarom heeft de Waalse regering besloten om een ambitieus onderzoekproject op het vlak van technologie en duurzame ontwikkeling op te zetten waarin de belangrijkste vliegtuigbouwbedrijven met onderzoeksactiviteiten in Wallonië worden samengebracht.
Het gaat met name om de volgende drie grote ondernemingen: Safran, Sonaca en Thales. Minister Borsus: ‘Dit project biedt de Waalse vliegtuigbouwsector een echte kans om voorop te lopen in een milieuvriendelijker industrie, omgeven door het ecosysteem van mkb’ers die al actief zijn in onderzoek in de vliegtuigbouw zoals GDTech, Any-Shape, V2I, MSC Software en Rovitech, en erkende onderzoekscentra zoals Cenaero, Sirris, CRM, en Multitel.’
Tweede fase
Om de decarbonisatiedoelstellingen te halen, moet de industrie zich richten op doorbraaktechnologieën om producten te ontworpen die de tendens van de CO2-emissieprognoses kunnen ombuigen. Het hele luchtvaartuig moet opnieuw worden ontworpen, zowel wat betreft het aandrijfsysteem als de eigenlijke architectuur van het toestel (ultralichte vliegtuigconstructie).
In een tweede fase zullen nieuwe energiesystemen worden geïntegreerd, zoals elektrische hybridisatie die potentieel wordt gekoppeld aan gedistribueerde aandrijving en het gebruik van nieuwe koolstofvrije brandstoffen. Naast de vermindering van de CO2-uitstoot dankzij deze technologische doorbraken moet de ecologische voetafdruk van de volledige levenscyclus van de producten worden geoptimaliseerd, zowel bij het ontwerp als tijdens de fabricage en het gebruik, maar ook wanneer ze buiten gebruik worden gesteld.
